Η Ακρόπολη, τα πουλιά και τα μαγνητικά πεδία

Πρόσφατα έπεσε στην αντίληψή μου ένα άρθρο που έχει δημοσιευτεί ξανά και ξανά σε διάφορα Ελληνικά site. Πρόκειται για αυτό και ο τίτλος του είναι “Γιατί πάνω από την Ακρόπολη δεν πετάνε πουλιά.” Αν σταθείς μόνο στον τίτλο τότε δείχνει να έχει κάποιο ενδιαφέρον. Αν όμως το διαβάσεις τότε βλέπεις πως κάτι διαφορετικό συμβαίνει.

Καταρχήν δεν μπορώ να καταλάβω από που και ως που ένα άρθρο με τον παραπάνω τίτλο έχει μόλις έξι παραγράφους και αναλώνεται κατά 90% σε θέματα άσχετα. Το αν τα πουλιά πετάνε πάνω από την Ακρόπολη και γιατί, το αναφέρει μόνο στην  τελευταία παράγραφο! Όπως το καταλαβαίνω, αυτό το άρθρο μου δίνει την εντύπωση πως ο συγγραφέας ήθελε να μαζέψει “κλικ” στο site του και έβαλε ένα τίτλο που θα κινήσει το ενδιαφέρον, αλλά μιας και δεν είχε κάτι να πει, πέραν από το να αναμασήσει μύθους που κυκλοφορούν εδώ και χρόνια, το παραγέμισε σαν πρωτοχρονιάτικη γαλοπούλα, με άλλες πληροφορίες που ουδεμία σχέση έχουν με τον τίτλο του.

Αλλά ποιός είμαι εγώ να κρίνω τα άρθρα άλλων σχετικά με τη λογοτεχνική τους αξία; Όχι μόνο δεν είμαι λογοτέχνης αλλά ποτέ δεν θα γίνω, οπότε ας το προσπεράσουμε αυτό το θέμα και ας σταθούμε στη τελευταία παράγραφο μόνο.

Εκεί διαβάζουμε το εξής: “Είναι γνωστό ότι πάνω από την Ακρόπολη, στον ιερό βράχο του αρχαίου Παρθενώνα, εδώ και χιλιάδες χρόνια δεν πετάνε πουλιά αλλά και αεροπλάνα, εξαιτίας του ισχυρού γεωμαγνητικού πεδίου που τα αποτρέπει!!” (η έμφαση δική μου).

Έχω αναφερθεί και σε άλλα άρθρα πως κάθε ισχυρισμός που γίνεται από οποιονδήποτε πρέπει να αντιμετωπίζεται με τα εργαλεία που αναφέρω εδώ. Αν δεν το κάνουμε αυτό και δεχόμαστε τον όποιο ισχυρισμό απλώς και μόνο επειδή κάποιος το ανέφερε τότε κινδυνεύουμε να δεχθούμε κάθε βλακεία που κυκλοφορεί.

Συνεπώς ο συγγραφέας αυτού του άρθρου όφειλε να μας δώσει τις παρακάτω πληροφορίες, αν ήθελε το άρθρο του να έχει ουσία και κύρος:

• Με ποιό τρόπο “είναι γνωστό” πως δεν πετάνε πουλιά πάνω από την Ακρόπολη; Έκανε κάποια έρευνα; Βρήκε στοιχεία από έρευνα κάποιου άλλου; Τί στοιχεία είναι αυτά;
• Γιατί τα πουλιά δεν πετάνε σε σημεία με “ισχυρό γεωμαγνητικό πεδίο”; Τί τα ενοχλεί; Πώς το ξέρει; Ποιές είναι οι πηγές του;
• Πως ορίζει το “ισχυρό γεωμαγνητικό πεδίο”; Πως το μετράει; Το μέτρησε ποτέ να μας πει πόσο είναι το πεδίο στην Ακρόπολη; Ποιό είναι ένα φυσιολογικό πεδίο και ποιό ένα ισχυρό;

Αλλά όταν έχει αφιερώσει και τις πέντε παραγράφους του άρθρου του σε άσχετα θέματα και αφιερώνει μόνο μία στο κυρίως θέμα, δεν περιμένω να δώσει κάτι περισσότερο.

Ας δούμε εμείς λοιπόν τους ισχυρισμούς του και κατά πόσο στέκουν.

Ισχυρισμός 1: Τα πουλιά δεν πετάνε πάνω από την Ακρόπολη.

Σε μια μικρή έρευνα που έκανα ανακάλυψα δύο φωτογραφίες με πουλιά στην Ακρόπολη. Αλλά οι φωτογραφίες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως στοιχεία διότι μπορούν εύκολα να παραποιηθούν, οπότε απλώς τις δημοσιεύω αλλά τα επιχειρήματά μου δεν θα βασιστούν σε αυτές.

Αντιθέτως έψαξα να βρω κάποιον που να έχει δει πουλιά στην Ακρόπολη και ήμουν τυχερός. Αυτός ο κάποιος είναι ο κος Λάμπρος Τσούνης που τηρεί το blog Birdwatching and Birdgardening, ο οποίος δεν έχει λόγο να μας πει ψέματα μιας και το συγκεκριμένο άρθρο αναρτήθηκε πριν 2 χρόνια οπότε δεν έχει σχέση με το άρθρο που αναφέρω εγώ. Ένας άλλος λόγος που μπορούμε να δεχθούμε αυτό το άρθρο ως αξιόπιστο είναι διότι το blog ασχολείται με ένα θέμα, τη παρατήρηση πουλιών, και είναι αρκετά εκτενές. Αν μίλαγε μόνο για πουλιά στην Ακρόπολη τότε θα μπορούσε κάποιος να το κατηγορήσει πως στοχοποιεί το συγκεκριμένο μύθο. Αλλά κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.

Λέει λοιπόν ο κος Τσούνης στο άρθρο του:

“Τα πιο σπάνια από τα ζώα που απαντώνται είναι: αρπακτικά, όπως τα τρία ζευγάρια βραχοκιρκίνεζου, ένα είδος γερακιού, που φωλιάζει πάνω στον ιερό βράχο, σταχτάρες, γαλαζοκότσιφες, που το κελάηδημά τους μοιάζει με τον ήχο του φλάουτου…”

“Εκτός από την κουκουβάγια, που από την αρχαιότητα ζει στην Ακρόπολη, είναι το σύμβολο της θεάς Αθηνάς και ταυτόσημη με τη σοφία και τον πλούτο, μόνιμοι κάτοικοι Ακροπόλεως είναι και ένα πλήθος άλλων ζώων.”

“…μικρονυχτερίδες που φωλιάζουν μέσα σε μικρές σπηλιές του ιερού βράχου, αγριοπερίστερα, η δεκαοχτούρα, ο μαυροτσιροβάκος, ο κότσυφας, ο γαλαζοκότσυφας, η καρδερίνα και ο σπουργίτης.”

“Το χειμώνα “επισκέπτονται” την Ακρόπολη η ποντικοβαρβακίνα, το ξεφτέρι, ο πετρίτης και η τυτώ, η σταχτοσουσουράδα, η λευκοσουσουράδα, ο τρυποφράχτης, ο φυλλοσκόπος, ο καρβουνιάρης, ο κοκκινολαίμης, η τσίχλα, η γαλαζοπαπαδίτσα, το σιρλοτσίχλονο, το ψαρόνι και οι σπίνοι. Ενώ την άνοιξη καταφθάνουν τα αποδημητικά σταβλοχελίδονα και σπιτοχελίδονα που φωλιάζουν στην Πλάκα, περιοχή στην οποία απαντώνται οι περισσότερες χελιδονοφωλιές ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο στην Ευρώπη. Ακόμα, την άνοιξη μπορεί να ακούσει κανείς και το μελωδικό κελάηδημα των αηδονιών και το νυχτερινό κάλεσμα του γκιώνη. Άλλοι εκλεκτοί επισκέπτες της Ακρόπολης είναι ο μυγοχάφτης, οι παπαδίτσες, η καρδερίνα, ο φλώρος, η καρακάξα, και ο μαυροτσιροβάκος. Όλα αυτά συνθέτουν την παραδεισένια πολιτεία των ζώων της Ακρόπολης, χαρίζοντας στον επισκέπτη μία μοναδική εμπειρία.“

Τα περισσότερα από αυτά τα πουλιά ούτε καν τα ξέρω! Τεράστια ποικιλία!

Κάποιος βέβαια μπορεί να μου πει “Ναι, αλλά αυτά τα πουλιά ζούνε πέριξ της Ακρόπολης και δεν πετάνε από πάνω της ή πάνω από τον Παρθενώνα.” Αυτό το σχόλιο θα είχε νόημα αν το μαγνητικό πεδίο της Ακρόπολης μπορούσε να κοπεί με μαχαίρι ακριβώς στο χείλος του βράχου ή του Παρθενώνα και συνεπώς δεν συμπεριλάμβανε την υπόλοιπη Ακρόπολη, τις τρύπες στην έξω μεριά του βράχου αλλά και τα δέντρα γύρω του. Μιας και δεν είναι δυνατόν ένα μαγνητικό πεδίο να είναι οριοθετημένο με τέτοια ακρίβεια, το συγκεκριμένο επιχείρημα θα ήταν αίολο.

Αλλά ας αφήσουμε τα πουλιά στην άκρη και ας ασχοληθούμε με το “ισχυρό γεωμαγνητικό πεδίο”.

Ισχυρισμός 2: Ισχυρό μαγνητικό πεδίο.

Μιας και ο συγγραφέας δεν μας λέει τί εννοεί με το “ισχυρό γεωμαγνητικό πεδίο”, είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε άλλο δρόμο για να ελέγξουμε τον ισχυρισμό του. Το ιδανικό θα ήταν να υπήρχε ένας τρόπος να μετρήσουμε το μαγνητικό πεδίο της Ακρόπολης και μερικών άλλων σημείων στη Γη και να τα συγκρίνουμε. Λογικά, και αν το άρθρο έχει δίκιο, τότε θα πρέπει το μαγνητικό πεδίο στην Ακρόπολη να είναι πιο δυνατό από άλλα σημεία στα οποία πετάνε ανενόχλητα πουλιά.

Ευτυχώς για εμάς υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε το μαγνητικό πεδίο οποιουδήποτε μέρους της Γης θέλουμε! Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι να ξέρουμε το γεωγραφικό μήκος, πλάτος και υψόμετρο του σημείου που θέλουμε να μετρήσουμε και να τα καταχωρήσουμε σε ένα εργαλείο που είναι διαθέσιμο σε όλους στο Internet. Το εργαλείο αυτό μας δίνει άμεσα την τιμή του μαγνητικού πεδίου για το συγκεκριμένο σημείο και την συγκεκριμένη ημερομηνία (γιατί τα μαγνητικά πεδία στη Γη δεν μένουν για πάντα στην ίδια ένταση).

Τα αποτελέσματα λοιπόν που πήραμε για το συνολικό μαγνητικό πεδίο στα σημεία ενδιαφέροντος είναι:

• Ακρόπολη: 45.819,92nT
• Γήπεδο Καραϊσκάκη: 45.808,73nT
• Καμμένη – Σαντορίνη: 45.384,72nT
• Hotel Platamonas Palace – Πλαταμώνας: 46.449,84nT
• Λευκός Πύργος – Θεσσαλονίκη: 46.698,06nT
• Πυραμίδα του Λούβρου – Παρίσι: 47.966,39nT
• Central Park – Νέα Υόρκη: 53.516,18nT

(όπου nT=nanotesla)

Αν υπάρχει κάτι που ξεχωρίζει στα παραπάνω νούμερα είναι πως η Ακρόπολη δεν έχει ούτε το πιο δυνατό μαγνητικό πεδίο, αλλά ούτε και το πιο αδύνατο. Επιπλέον, μπορώ να πω με απόλυτη βεβαιότητα (κάτι που δεν κάνω συχνά), πως σε όλα τα μέρη που αναφέρω, πλην της Ακρόπολης, έχω δει με τα ίδια μου τα μάτια να πετάνε πουλιά. Συνεπώς καταρρίπτεται και το περί ισχυρού γεωμαγνητικού πεδίου.

Τί μας μένει λοιπόν από το άρθρο; Μερικές πληροφορίες για την Ακρόπολη, η ετοιμολογία της λέξης, και μερικές ιστορικές πληροφορίες. Κατά τ’ άλλα τίποτα άλλο.

Αυτό που με εντυπωσίασε και ασχολήθηκα με αυτό είναι πόσο εύκολα διάφοροι φίλοι στο facebook το δέχθηκαν σαν αλήθεια και το αναδημοσίευσαν, αλλά και πόσα site το ανέβασαν χωρίς να κάνουν τον κόπο να σκεφτούν λίγο. Είναι πολύ απογοητευτικό να βλέπεις παρόμοια νωθρία σε ανθρώπους οι οποίοι έχουν υποτίθεται αναλάβει να μας ενημερώνουν για τα τεκταινόμενα.

Ελπίζουμε σε καλύτερα.

Ενημέρωση 23/6/2014: Πρόσφατα βρήκα άρθρο που γράφτηκε το 2011, πολύ πριν από το δικό μου, που αναφέρει πως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ακρόπολης είναι οι κουτσουλιές των περιστεριών. Μπορείτε να το βρείτε εδώ.

Πρέπει να πούμε περισσότερα;

Reference:

• http://www.ngdc.noaa.gov/geomag-web/#declination
• http://birdwatching-birdgardening.blogspot.gr
• http://en.wikipedia.org/wiki/Earth’s_magnetic_field
• http://kosmoskaipolitismos.blogspot.gr/2012/12/blog-post_6.html