Τα μαγικά κρυστάλλινα κρανία

Πολύ πρόσφατα είδα μια ιστορία για τα περιβόητα κρυστάλλινα κρανία. Την ιστορία μπορείτε να τη βρείτε εδώ.

Σε γενικές γραμμές το κείμενο, καθώς και άλλα που θα βρείτε με ελάχιστο ψάξιμο που αφορούν το κρανίο Mitchell-Hedges όπως λέγεται, λένε τα παρακάτω:
Το Κρανιο Μίτσελ-Χέτζες ειναι ενα τέλειο σχεδόν κρανίο σε φυσικό μέγεθος.Είναι απο καθαρό κρύσταλλο χαλαζία, ενώ η κάτω σιαγόνα μετακινείται. Ζυγίζει 5 κιλά, έχει ύψος 13,18 εκ. -πλάτος 12,38 εκ.-μήκος 20 εκ. Ανακαλύφθηκε το 1920 απο τον εξερευνητή και αρχαιολόγο Φ.Α. Μίτσελ -Χέτζες στην Βρετανική Ονδούρα και πιο συγκεκριμένα από τη κόρη του Άννα. Ο Νικ Νοσερίνο αναφέρει οτι είναι ίσως το πιο ισχυρό απο όλα τα κρανία που έχουν μέχρι στιγμής ανακαλυφθεί, με καθαρότητα και τελειότητα κατασκευής οι οποίες δεν μπορούν να αναπαραχθούν. Ο ίδιος σημειώνει οτι μετά απο διαλογισμό με το κρανίο αυτό “φαίνονταν να εμφανίζονται εικόνες αρκετών και εξαιρετικά ανεπτυγμένων πολιτισμών, ενός που ζει στα βάθη της θάλασσας, ενός στο εσωτερικό της Γης και ενός άλλου που έρχεται εκτός Γης. Η γεωγραφική άποψη του κόσμου έχει αλλάξει πολλές φορές…ενώ κάθε φορά που συνέβαινε μια τέτοια αλλαγή, ειχαμε παρεμβάσεις διαστημοπλοίων που μετακινούσαν ανθρώπους, τους οποίους ξανάφερναν όταν η Γη σταθεροποιόταν. Πολλοί έβγαιναν απο κάτι που έμοιαζε με υποβρύχιες πολιτείες”.
Οι πληροφορίες που εγώ ανακάλυψα όμως δεν ταιριάζουν με αυτά που λέει το παραπάνω κείμενο. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν το ταξίδι στην ιστορία του κρανίου:

Ίσως ένα από τα πιο διάσημα αντικείμενα – με το όνομα “το πιο περίεργο κόσμημα στον κόσμο” (Welfare and Fairley 1980, 51) και “ο παππούς όλων των κρυστάλλινων μπαλών” (Garvin 1973, 6) – είναι ευρέως γνωστό ως το  κρυστάλλινο κρανίο Mitchell-Hedges. Αναφέρεται και ως “Το καταραμένο κρανίο” από αυτούς που πιστεύουν πως μπορεί να σκοτώσει όλους αυτούς που το κοροϊδεύουν (Nickell 1988, 30).

Φτιαγμένο από ένα κομμάτι φυσικού κρυστάλλου (quartz), αν και η κάτω σιαγόνα είναι αποσπώμενη και ζυγίζει 5 κιλά και 300 γραμμάρια.

Λέγεται πως βρέθηκε για πρώτη φορά από τον Mitchell στο Μπελίζ το 1927 (ή το 1926, ή το 1924) κατά τη διάρκεια των εκσκαφών στη κατεστραμμένη πόλη των Μάγια, Λουμπάντουν.

Η πρώτη φορά που αναφέρεται από τον Mitchell το κρανίο είναι 30 χρόνια αργότερα, όπου γίνεται μια σύντομη αναφορά σε αυτό στη πρώτη έκδοση της αυτοβιογραφίας του, Danger My Ally το 1954, αλλά δεν αναφέρει από ποιόν βρέθηκε και που. Απλώς είχε μια φωτογραφία όπου το κρανίο αναφέρεται σαν “The Sinister Skull of Doom” και αναφέρει πως είναι 3,600 ετών και πως, όπως λέει ο μύθος, το χρησιμοποιούσε ο αρχιερέας των Μάγια στις μυστικιστικές τελετές τους.
Σχετικά με τη προέλευση του κρανίου, ο Mitchell λέει “Έχω λόγους να μην αποκαλύψω τον τρόπο με τον οποίο το κρανίο ήρθε στη κυριότητά μου.” Σαν να μην ήταν αυτό αρκετά μυστηριώδες, στις επόμενες εκδόσεις του Danger My Ally, το κρανίο δεν αναφέρεται καθόλου.

Από όσο μπορούμε να γνωρίζουμε, ο Mitchell, ένας κατ’ εξακολούθηση ψεύτης (Nickell 1988, 38; McConnell 1998), δεν έκανε καμιά αναφορά στο κρανίο όταν γύρισε από το Λουμπάντουν, αλλά ούτε και τα επόμενα χρόνια. Στη δεκαετία του ’30 έγραψε διάφορα άρθρα καθώς και ένα βιβλίο σχετικά με τις ανασκαφές στο Λουμπάντουν, αλλά δεν ανέφερε καθόλου το κρανίο, ενώ αναφέρθηκε σε μερικά αγαλματίδια που βρέθηκαν στις ανασκαφές.

Η παλαιότερη έγγραφη αναφορά στο κρανίο γίνεται το 1936 στο τεύχος του περιοδικού Man (ένα Αγγλικό ανθρωπολογικό περιοδικό), όπου δεν αναφέρεται καθόλου ο Mitchell. Αντιθέτως το κρανίο περιγράφεται ως “στην κατοχή του κου Sydney Burney, έμπορου τέχνης στο Λονδίνο” (Morant 1936, 105).

Επιπλέον, υπάρχουν έγγραφες αποδείξεις πως ο Mitchell αγόρασε το κρανίο το 1944 από τον Burney, ο οποίος ισχυρίζεται πως το είχε στην κατοχή του τα προηγούμενα 10 χρόνια (Morrill 1972, 28; Welfare and Fairley 1980, 53). Η κόρη του Mitchell, Άννα, προσπάθησε να εξηγήσει αυτό το γεγονός σε γράμμα της, λέγοντας πως ο πατέρας της είχε δανείσει το κρανίο στον Burney ως “εγγύηση για δάνειο προκειμένου να χρηματοδοτήσει μια αποστολή (Mitchell-Hedges 1983). Όταν της ζητήθηκε έγγραφο το οποίο να αποδεικνύει πως το κρανίο ανήκε στον πατέρα της, είπε πως δεν είχε κανένα. Ακόμα και έτσι, κανένας από αυτούς που ήταν στην ανασκαφή στο Λουμπάντουν δεν αναφέρουν πως η Άννα βρισκόταν εκεί, ούτε πως το κρανίο ανακαλύφθηκε σε αυτό το σημείο (Nickell 1988, 35–36).

Ακολούθως, ένα γράμμα εμφανίστηκε το οποίο αμφισβητεί την ιστορία της Άννας, πως ανακάλυψε το κρανίο στο Λουμπάντουν, ακόμη περισσότερο. Το γράμμα γράφτηκε από τον Sydney Burney προς τον George Baillant του Αμερικάνικου Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, όπου είναι ξεκάθαρο πως ο Burney είχε το κρανίο εκείνη τη περίοδο (Μάρτιος 1933) και πως πράγματι το είχε αγοράσει από έναν ανώνυμο συλλέκτη (Burney 1933).

Είναι προφανές πως το κρανίο του Mitchell δεν προήλθε από το Λουμπάντουν αλλά το αγόρασε αργότερα από τον Burney. Έτσι εξηγείται γιατί όλες οι αναφορές στο κρανίο σβήστηκαν από τις επόμενες εκδόσεις της αυτοβιογραφίας του Danger My Ally. Χωρίς αμφιβολία, το 1954 (τρία χρόνια από το θάνατο του Burney) υπήρχαν ακόμα άτομα που θυμούνταν πως το κρανίο ανήκε σε αυτόν και πως το πούλησε στον Mitchell. Ένα τέτοιο άτομο δεν θα ήταν πιθανό να εκθέσει τον απατεώνα;

Είναι πιθανό, αλλά δεν έχει αποδειχθεί, πως ο Burney αγόρασε το κρανίο από τον Γάλλο συλλέκτη Eugene Boban. Ο συγχρονισμός ήταν καλός. Οι δύο άνδρες γνωρίζονταν και ο Boban ήταν γνωστό πως είχε πουλήσει ακόμα δύο κρανία την ίδια περίπου περίοδο που ο Burney είχε αποκτήσει το δικό του.

Φαίνεται πως τα κρανία είχαν κατασκευαστεί στη Γερμανία και συγκεκριμένα στη “πρωτεύουσα των πολύτιμων λίθων το Idar-Oberstein, ένα μικρό χωριό όπου εξειδικεύονταν στη χάραξη ημιπολύτιμων λίθων. Το 1870 οι τεχνίτες του Idar-Oberstein είχαν αγοράσει από τη Βραζιλία quarz σε μεγάλες ποσότητες. Κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει βρει έγγραφες αποδείξεις, αλλά την εποχή που οι τεχνίτες πουλούσαν τις δημιουργίες τους από Βραζιλιάνικο quarz, ο Eugene Boban έφυγε από εκεί με τουλάχιστον 3 κρανία, πιθανώς 13. Όπως αναφέρεται σε έγγραφα που έχουν βρεθεί, ο Boban πούλησε ένα κρανίο στην Tiffany’s της Νέας Υόρκης, η οποία με τη σειρά της (η εταιρία) το πούλησε στο Βρετανικό Μουσείο το 1897.

Σε ξεχωριστές έρευνες που έγιναν τη δεκαετία του ’90, το Βρετανικό Μουσείο καθώς και το Smithsonian που είχε κρανία του Boban, εξετάσανε αρκετά κρανία, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που προέρχονταν από τη συλλογή του Boban. Η ανάλυση των σημαδιών κοπής και γυαλίσματος, με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, απέδειξε πως είχαν κατασκευαστεί στα μέσα του 19ου αιώνα με εργαλεία που ήταν πανομοιότυπα με αυτά που χρησιμοποιούσαν στο Idar-Oberstein.

Το κρανίο του Παρισιού, επίσης από τον Boban, ελέγχθηκε ακόμη καλύτερα το 2008 και επιβεβαιώθηκε πως χρησιμοποιήθηκαν μοντέρνα εργαλεία και πως η κατασκευή τους έγινε μεταξύ 1867 και 1886.

Ούτε ο Mitchell, αλλά ούτε και ο σημερινός ιδιοκτήτης του κρανίου, η οικογένεια Bill Homann, επέτρεψαν ποτέ να γίνουν τεστ στο κρανίο με μοντέρνα εργαλεία.

Δεν μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε πως το συγκεκριμένο κρανίο κατασκευάστηκε στο Idar-Oberstein, αλλά χρονικά ταιριάζει πολύ. Όσο για τις δυνατότητές του, καμία απόδειξη δεν προσφέρθηκε ποτέ πως το κρανίο μπορεί να κάνει οτιδήποτε.

Greek Skeptic

Πηγές:

• Carroll, Robert Todd. The Skeptic’s Dictionary. Hoboken, N.J.: John Wiley & Sons, Inc., 2003. 92, 93.
• Craddock, Paul. Scientific Investigation of Copies, Fakes and Forgeries. Burlington, MA: Butterworth-Heinemann, 2009. 414, 415.
• Garvin, Richard. The Crystal Skull: The Story of the Mystery, Myth and Magic of the Mitchell-Hedges Crystal Skull Discovered in a Lost Mayan City During a Search for Atlantis. New York: Doubleday, 1973. 75-76.
• Morrill, S. Ambrose Bierce, F.A. Mitchell-Hedges and the Crystal Skull. San Francisco: Cadleon Press, 1972.
• Nickell, Joe. “Riddle of the Crystal Skulls.” Skeptical Inquirer. 1 Jul. 2006, Volume 30.4.
• Walsh, J.M. “Legend of the Crystal Skulls.” Archaeology. 1 May 2008, Volume 61, Number 3: 36-41.
• Welfare, S., Fairley, J. Arthur C. Clarke’s Mysterious World. New York: A&W Publishers, 1980.
• Burney, Sydney. 1933. Letter to George Vaillant, March 21; copy from Gordon F. Ekholm, American Museum of Natural History.
• Connor, Steve. 2005. The mystery of the British Museum’s crystal skull is solved. It’s a fake. Independent News (UK), January 7.
• Dorland, Frank. 1973. Quoted in Garvin 1973, 84.
• —. 1983. Letter to Joe Nickell, May 20.
• Ekholm, Gordon F. 1983. Letters to Joe Nickell, January 5; February 1.
• Garvin, Richard M. 1973. The Crystal Skull. Garden City, N.Y.: Doubleday.
• Hammond, Norman. 1983. Letter to Joe Nickell, May 27.
• Hunter, Colin. 2005. Caretaker to a mystery. Kitchener, Ontario, Record, August 20.
• Kunz, George Frederick. [1913] 1971. The Curious Lore of Precious Stones; reprinted New York: Dover.
• Max, the crystal skull. 2001. Ad for an “Evening Circle with JoAnn Parks,” The Learning Light (The Learning Light Foundation newsletter, Anaheim, California) 7:11 (December), 3.
• Max: The Texas crystal skull. 2005. Online at www.v-j-enterprises.com/maxcs.html; accessed December 22.
• McConnell, Rob. [1996]. The Mitchell-Hedges crystal skull. Online at www.crystallinks.com/ crystalskulls.html, accessed January 3, 2005.
• Mitchell-Hedges, Anna. 1983. Letters to Joe Nickell, March 1 and April 25.
• Mitchell-Hedges, F.A. 1954. Danger My Ally. London: Elek Books, 240–243; caption to illus. facing p. 241.
• Morant, G.M. 1936. A morphological comparison of two crystal skulls. Man 36 (July), 105–107.
• Morrill, Sibley S. 1972. Ambrose Bierce, F.A. Mitchell-Hedges and the Crystal Skull. San Francisco: Caledon Press.
• Nickell, Joe. 1988. Gem of death, chapter 3 of Secrets of the Supernatural. Buffalo, N.Y.: Prometheus Books, 29–46.
• Pennink, Emily. 2005. ‘Aztec’ crystal skull ‘likely to be fake.’ Online athttp://icwales.icnetwork.co.uk/printable_version.cfm?objectid=15050983&siteid=50082; accessed January 7.
• Smoker, Debbie. 1995. Max, the crystal skull. New Avenues, June/July; reprinted at Max 2005.
• Welfare, Simon, and John Fairley. 1980. Arthur C. Clarke’s Mysterious World. New York: A&W Publishers.