“Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν…” – Όχι, ο Γκάντι δεν είπε αυτή τη φράση

Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν, μετά σε πολεμούν, μετά τους νικάς.

Αυτό είναι ένα από τα διασημότερα πλαστά ανάλεκτα του Γκάντι που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Το ρητό του αποδίδεται από το 1982 (ενώ ο Γκάντι πέθανε το 1948). Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία απολύτως απόδειξη ότι είπε ποτέ κάτι τέτοιο.

Αυτή ακριβώς τη φράση χρησιμοποίησε σήμερα στο λόγο του, ο πρωθυπουργός της χώρας Κυριάκος Μητσοτάκης, εγκαινιάζοντας το περίπτερο της Ινδίας, που είναι η τιμώμενη χώρα της φετινής ΔΕΘ.

Δεν είναι όμως ο μοναδικός. Πολλά διάσημα πρόσωπα της πολιτικής και μη, το έχουν χρησιμοποιήσει κατά καιρούς. Για παράδειγμα:

Πριν λίγα χρόνια, στις 29 Φεβρουαρίου 2016, ο Donald Trump είχε δημοσιεύσει την παραπάνω εικόνα στη σελίδα του στο Instagram, αποδίδοντας λανθασμένα το απόσπασμα στον Γκάντι

Ποιος το είπε όμως στην πραγματικότητα;

Der Wahrheit ist allezeit nur ein kurzes Siegesfest beschieden zwischen den beiden langen Zeiträumen, wo sie als paradox und als trivial gering geschätzt wird (για την αλήθεια μόνο μια σύντομη γιορτή νίκης επιτρέπεται, ανάμεσα σε δύο μεγάλες περιόδους κατά τις οποίες καταδικάζεται ως παράδοξη, ή δυσφημίζεται ως κοινότυπη)

Είχε γράψει στο βιβλίο του “Ο κόσμος σαν βούληση και σαν παράσταση” ο μεγάλος Γερμανός φιλόσοφος Άρθουρ Σοπενχάουερ το 1819, που είναι αρκετά κοντά στη φράση που εξετάζουμε.

It has been said that any new idea must pass through three stages. First, it is ridiculed; second, it is subject to argument: third, it is accepted. The safety idea has reached the final stage. It is accepted. ( Έχει ειπωθεί ότι οποιαδήποτε νέα ιδέα πρέπει να περάσει από τρία στάδια. Πρώτα, γελοιοποιείται. Δεύτερον, υπόκειται σε επιχειρήματα. Τρίτον, γίνεται αποδεκτή. Η ιδέα με ασφάλεια έχει φτάσει στο τελικό στάδιο. Είναι αποδεκτή )

Κάτι παρόμοιο που έγραψε σ ένα άρθρο του, ο Earl B. Morgan, στο περιοδικό με τίτλο “Engineering Engineering” το 1917.

Υπάρχουν κι άλλα παραδείγματα αλλά ότι πιο κοντινό στο ρητό καταγράφεται για πρώτη φορά το 1918, σε μια ομιλία του Nicholas Klein, ο οποίος περιγράφει τι θα συμβεί στο εργατικό συνδικάτο Amalgamated Clothing Workers of America.

Ας δούμε τι ακριβώς έγραψε ο Nicholas Klein στη σελίδα 53 αυτού του βιβλίου…

And, my friends, in this story you have a history of this entire movement. First they ignore you.Then they ridicule you. And then they attack you and want to burn you. And then they build monuments to you. And that, is what is going to happen to the Amalgamated Clothing Workers of America. (Και, φίλοι μου, σε αυτή την ιστορία έχετε το παρελθόν ολόκληρου αυτού του κινήματος. Πρώτα σας αγνοούν. Μετά σας γελοιοποιούν. Και τότε σας επιτίθενται και θέλουν να σας κάψουν. Και έπειτα χτίζουν μνημεία για σας. Και αυτό είναι αυτό που πρόκειται να συμβεί με το Amalgamated Clothing Workers of America

Εν κατακλείδι, η επίμαχη φράση δεν υπάρχει σε κανένα επίσημο αρχείο που να την αποδίδει στον Γκάντι. Η Χίλαρι Κλίντον, ο Μπέρνι Σάντερς , o Ντόναλντ Τραμπ, και πολλοί άλλοι διάσημοι στο παρελθόν, όπως κι ο Κυριάκος Μητσοτάκης σήμερα, έχουν κάνει το ίδιο λάθος. Ο ισχυρισμός πως ο Γκάντι διατύπωσε τη φράση “Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν, μετά σε πολεμούν, μετά τους νικάς” είναι ψευδής.

Μπορείτε να δείτε ακόμη μερικά δημοφιλή ρητά του Γκάντι που όμως είναι πλαστά εδώ