«Υπερφυσικό»: Μια λέξη χωρίς νόημα

Το υπερφυσικό δεν υπάρχει. Δεν υπάρχει με την έννοια που έχουμε συνηθίσει, ενός φαντάσματος, μιας δύναμης από το υπερπέραν, μιας ικανότητας κάποιου ατόμου να κάνει κάτι απίστευτο.

Όταν λέω πως δεν υπάρχει το υπερφυσικό εννοώ πως αυτή η λέξη χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάτι για το οποίο, μέχρι στιγμής, απλώς δεν έχουμε εξήγηση.

Βλέπουμε μια σκιά στον τοίχο, δεν μπορούμε να την εξηγήσουμε, θεωρούμε πως είναι ένα φάντασμα, άρα υπερφυσικό. Είναι λοιπόν απλώς μια λέξη που χρησιμοποιείται για κάτι που σύντομα θα έχει μια φυσική εξήγηση, αν ασχοληθούμε αρκετά.

Κάτι παρόμοιο κάνουν και οι αστροφυσικοί όταν χρησιμοποιούν λέξεις όπως «σκοτεινή ύλη» και «μαύρη τρύπα». Δεν προσπαθούν να εξηγήσουν κάποιο φαινόμενο με αυτές τις λέξεις. Δεν εννοούν πως εκεί έξω στο σύμπαν υπάρχει ύλη η οποία είναι σκοτεινή ούτε και πως υπάρχει μια πραγματική μαύρη τρύπα. Απλώς χρησιμοποιούν αυτές τις λέξεις προκειμένου να έχουν μια κοινή βάση επικοινωνίας, πάνω στην οποία θα βασίσουν τις έρευνές τους σχετικά με το φαινόμενο.

Εκεί βρίσκεται και η βασική διαφορά όμως με τους διάφορους «χίπιδες», στο γεγονός πως οι αστροφυσικοί δεν σταματούν στη λέξη με την οποία περιγράφουν το φαινόμενο, αλλά συνεχίζουν και ψάχνουν το μηχανισμό πίσω από τη λέξη, με ποιο τρόπο δηλαδή λειτουργεί (αν μπορώ να χρησιμοποιήσω τέτοια λέξη) μια μαύρη τρύπα.

Αντιθέτως, οι λάτρεις του υπερφυσικού, θρησκευόμενοι και μη, σταματούν στη λέξη και δεν ασχολούνται με το τι κρύβεται πίσω από το φαινόμενο, τι το προκαλεί. Μάλιστα χρησιμοποιούν τη λέξη «υπερφυσικό» ακριβώς σαν να είναι η εξήγηση του φαινομένου!

Αν, για παράδειγμα, μαθαίναμε πως η μεταφορά σκέψεων από άτομο σε άτομο είναι εφικτή, και προκαλείται από κάποιους νευρώνες στο μυαλό μας οι  οποίοι «χρησιμοποιούν» την αρχή της κβαντικής μηχανικής που αποκαλείται «spooky action at a distance»*, τότε δεν θα αποκαλούσαμε το φαινόμενο υπερφυσικό, αλλά θα λέγαμε απλά πως το προκαλούν οι νευρώνες που σε υποατομικό επίπεδο επικοινωνούν μεταξύ τους και μας βοηθούν να διαβάζουμε τις σκέψεις των άλλων. Σε μια τέτοια περίπτωση, η επιστήμη που εξετάζει τον εγκέφαλο θα μπορούσε, με κατάλληλα εργαλεία, να παρακολουθεί το φαινόμενο.

Άλλοι λένε πως ο θεός είναι αυτός που λειτουργεί υπερφυσικά όταν επηρεάζει τον κόσμο γύρω μας. Αλλά αν ο θεός πραγματικά κάνει κάτι τέτοιο, είτε πραγματοποιώντας προσευχές, είτε κάνοντας θαύματα, για να το αντιληφθούμε εμείς, δεν θα έπρεπε με κάποιο τρόπο τα επιστημονικά εργαλεία που χρησιμοποιούμε, να διακρίνουν τη θεϊκά προκληθείσα αλλαγή;

Εφόσον ο θεός επηρεάζει τον κόσμο μας με τρόπο που εμείς αντιλαμβανόμαστε, είναι λογικό να υποθέσουμε πως οι δυνάμεις που χρησιμοποιεί είναι φυσικές.

Αν ο κάποιος ισχυριστεί πως ο θεός μπορεί να χρησιμοποιήσει υπερφυσικές δυνάμεις για να επηρεάσει τον κόσμο μας με ένα τρόπο που δεν είναι μετρήσιμος, δηλαδή δεν γίνεται αντιληπτός από εμάς, τότε ποια είναι η διαφορά μεταξύ ενός αόρατου θεού και ενός ανύπαρκτου θεού;

Συνεπώς το «υπερφυσικό» δεν υπάρχει.

Και να φανταστείτε πως δεν μου αρέσει η φιλοσοφία καθόλου.

*Spooky action at a distance είναι ο «λαϊκός» όρος για ένα φαινόμενο που βλέπουμε μόνο στην κβαντική φυσική. Πρόκειται για την περίπτωση όπου αλλάζοντας το χαρακτηριστικό ενός σωματιδίου, πχ το spin του, αλλάζουμε το spin και ενός άλλου σωματιδίου το οποίο είναι ενωμένο με το πρώτο με ένα πολύ περίεργο τρόπο, που δεν θα περιγράψω εδώ. Δηλαδή αλλάζοντας ένα σωματίδιο, αλλάζουμε και το ζευγάρι του το οποίο μπορεί να βρίσκεται πολύ μακρυά, χωρίς όμως να το αγγίξουμε με κάποιο τρόπο. Για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε το παραπάνω link.

Greek Skeptic