Η φριχτή αλήθεια για τη Coca Cola!

Θα ξεκινήσω με μια μικρή ομολογία: λατρεύω τα αναψυκτικά! Όποιος με ξέρει, με έχει δει να τα πίνω όλες τις ώρες της ημέρας και πολλές φορές χωρίς μέτρο. Πίνω σχεδόν αποκλειστικά Pepsi Max, αλλά αν δεν βρω θα πιω και Coke light ή Zero.

Ως εδώ η ομολογία.

Παράλληλα με τα αναψυκτικά λατρεύω και την επιστήμη και ενοχλούμαι ιδιαίτερα από τη κινδυνολογία και τα ψέμματα που κυκλοφορούν και γίνονται αποδεκτά από πολλούς στα τυφλά και χωρίς κριτική σκέψη.

Εδώ και καιρό κυκλοφορούν διάφορες ιστορίες σχετικά με τη Κόκα και αρκετές από αυτές είναι απλώς μύθοι. Δείτε και ένα σχετικό infographic που κυκλοφορεί με σκοπό να φοβίσει και όχι να ενημερώσει.

Aς προχωρήσουμε σε αυτούς τους μύθους.

Ένα κουτί Κόκα περιέχει 33 γραμμάρια ζάχαρη. Η Coca Cola στο κόκκινο κουτί όντως περιέχει 33 γραμμάρια ζάχαρης. Πολύ ζάχαρη, δεν υπάρχει αμφιβολία. Βέβαια, αρκετά από τα «υγειινά» ποτά που διαφημίζει η FoodBabe στη σελίδα της περιέχουν περισσότερη ζάχαρη, αλλά ας την αφήσουμε αυτή.

Μας λένε επίσης πως τα 33 γραμμάρια είναι το 100% του RDA (Recommended Daily Allowance), δηλαδή του Προτεινόμενου Ημερήσιου Επιτρεπτου Ορίου που έχει θεσπίσει το FDA (Food and Drug Administration), ο ΕΟΦ (Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων) των ΗΠΑ, περίπου. Το πρόβλημα είναι πως το FDA ποτέ δεν όρισε κάποιο RDA για τη ζάχαρη, οπότε αυτός ο ισχυρισμός είναι λανθασμένος.

Θα προκαλούσε εμετό τόση ζάχαρη, αν η Coca Cola δεν περιείχε φωσφορικό οξύ το οποίο λειτουργεί ως αντιεμετικό. Άλλος ένας μύθος που κυκλοφορεί χρόνια τώρα. Στη πραγματικότητα μπορούμε να φάμε 33 γραμμάρια ζάχαρη χωρίς να προκαλέσουν εμετό και το φωσφορικό οξύ δεν αλλάζει τη κατάσταση. Βέβαια τόση ζάχαρη δεν σου κάνει καλό, αλλά δεν προκαλεί και εμετό.

Το φωσφορικό οξύ προκαλεί ζημιά στο σμάλτο των δοντιών. Άλλος ένας ισχυρισμός που έχει μια σημαντική δόση αλήθειας. Όλα τα οξέα, μετά από μακροχρόνια χρήση, κάνουν κακό στα δόντια. Το ίδιο ισχύει και για τους χυμούς που περιέχουν οξέα. Ακόμα και παρατεταμένη χρήση πορτοκαλάδας μπορεί να κάνει κακό στα δόντια.

Το ζήτημα όμως, οπως σε όλα τα διατροφικά θέματα, είναι η δόση του φωσφορικού οξέως, κάτι που ο μύθος φροντίζει επιμελώς να μην αναφέρει. Το φωσφορικό οξύ στη Κόκα είναι πολύ χαμηλό, γύρω στα 0,05%, όταν στη πορτοκαλάδα είναι περίπου στο 1%. Αξίζει να σημειωθεί πως δεν κρατάμε την Κόκα πολύ ώρα στο στόμα μας, οπότε αυτό μειώνει τις πιθανότητες να έχουμε πρόβλημα. Ο συγκεκριμένος ισχυρισμός είναι απλώς παραφουσκωμένος.

Η ξαφνική αύξηση του ζάχαρου στο αίμα προκαλεί αύξηση της ινσουλίνης η οποία με τη σειρά της κάνει το συκώτι να δημιουργήσει λίπος. Αν και δεν είναι η ινσουλίνη που προκαλεί την αύξηση του λίπους, όπως δείχνουν οι έρευνες, η υπερβολική ζάχαρη μπορεί βεβαίως να προκαλέσει αύξηση του λίπους οπότε το μόνο λάθος του μύθου είναι τα περί ινσουλίνης.

Η καφεϊνη έχει τα ίδια αποτελέσματα με την κοκαϊνη και την ηρωίνη. Ο μύθος ισχυρίζεται πως η καφείνη της Κόκα έχει τις ίδιες συνέπειες στο μυαλό μας όπως ναρκωτικά σαν την κοκαϊνη και την ηρωίνη. Αν και ως ένα σημείο αυτό είναι σωστό, αυτός ο ισχυρισμός είναι εντυπωσιακά υπερβολικός. Ναι, η καφεϊνη επηρρεάζει το μυαλό και η ντοπαμίνη παίζει ρόλο στον εθισμό μας σε ουσίες, αλλά το infographic «ξεχνά» να αναφέρει πως αυτό συμβαίνει και με άλλες ουσίες ή συμπεριφορές όπως η γυμναστική, το φαγητό, ή το σεξ. Αντιθέτως δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν πως η καφεϊνη προκαλεί έκκριση ντοπαμίνης. Επίσης δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν πως η καφεϊνη επηρεάζει τα κέντρα επιβράβευσης του εγκεφάλου όπως κάνουν άλλα ναρκωτικά.

Η καφεϊνη είναι διουριτική και προκαλεί απώλεια υγρών. Άλλο ένα σημείο όπου ο μύθος είναι εν μέρη σωστός μιας και η καφείνη είναι όντως διουρητικό. Αλλά δεν είναι τόσο αποτελεσματικό ώστε να προκαλέσει αυτά που ο μύθος ισχυρίζεται. Αν και η Κόκα δεν είναι ένα ποτό που ενυδατώνει ιδιαίτερα, δεν αφυδατώνει. Τα μόνα ποτά που μπορούν να προκαλέσουν μείωση υγρών στο σώμα είναι τα αλκοολούχα.

Ο συνδυασμός καφεϊνης και ασπαρτάμης είναι πιθανόν θανατηφόρος. Θα πρέπει να έχω αναφερθεί στο θέμα της δηλητηρίασης πάνω από δέκα φορές σε αυτό το μπλογκ. Όλες οι ουσίες μπορεί να γίνουν δηλητήριο για τον άνθρωπο, αρκεί η δόση να είναι αρκετά μεγάλη. Αυτό συμβαίνει ακόμα και με το νερό. Στη Κόκα η ποσότητα της καφεϊνης και της ασπαρτάμης δεν είναι αρκετά μεγάλη ώστε να προκαλέσει πρόβλημα. Αν σε αυτό υπολογίσουμε και πόσο αρέσει στους συνωμοσιολόγους να κατηγορούν την ασπαρτάμη για απίστευτα πράγματα, τότε καταλήγουμε πως ο ισχυρισμός είναι αστήριχτος.

Η ασπαρτάμη ξεγελά το σώμα ώστε να νομίζει πως είναι ζάχαρη. Ναι, η ασπαρτάμη είναι γλυκιά, αλλά δεν μπερδεύει τον οργανισμό και οι έρευνες έχουν δείξει πως το σώμα δεν παράγει ινσουλίνη μετά την κατανάλωση ασπαρτάμης.

Ας μη κοροϊδευόμαστε! Η Κόκα, η Pepsi και όλα τα αναψυκτικά δεν είναι τίποτα ιδιαίτερο. Αν έχουν ζάχαρη τότε έχουν πολύ από δαύτη και αυτό σε καμία περίπτωση δεν είναι καλό. Αλλά αν υπάρχει κάτι που έχουμε πλέον μάθει καλά είναι πως ακόμα χειρότερο από ένα κουτάκι Κόκα είναι η παραπληροφόρηση.

Δεν χρειάζεται να πίνει κανείς Coca Cola, δεν χρειάζεται να πίνει τίποτα άλλο εκτός από νερό. Αλλά αν σε κάποιον αρέσουν τα αναψυκτικά, και τα πίνει με μέτρο και γνώση του τι περιέχουν και τι προκαλούν, τότε δεν κινδυνεύει.

Οι τρομακτικοί μύθοι δεν προστατεύουν κανένα. Αντιθέτως δείχνουν πόσο λίγο χρησιμοποιούμε κριτική σκέψη, κάτι στο οποίο ίσως να μην υπάρχει υπερβολική δόση.

Greek Skeptic