Πυραμίδες στην Ελλάδα, μύθος ή αλήθεια;

Πάει καιρός που χω να γράψω στη σελίδα μας, δυστυχώς η έλλειψη χρόνου με απομακρύνει από το έργο αυτό. Παρόλα αυτά έπεσε το μάτι μου πάνω σε κάτι το οποίο μ έβαλε σε σκέψεις. Δεν προβληματίστηκα τόσο από το περιεχόμενο του δημοσιευμένου κειμένου αλλά από τις σελίδες απ’όπου και δημοσιεύτηκε. Για αυτό πριν μπω στο κυρίως θέμα θα ήθελα να επισημάνω το εξής, ότι δεν επιθυμούμε να αμφισβητήσουμε το συνολικό έργο , ενημέρωσης και ψυχαγωγίας, που έχουν προσφέρει οι συγκεκριμένες σελίδες, αλλά ούτε και να τους κάνουμε κάποια προσωπική επίθεση. Από την στιγμή όμως που θίγονται ιστορικά θέματα και εμείς παρατηρούμε πολλά “λάθη” είναι καθήκον μας 1ον να ασκήσουμε στις σελίδες αυτές, μια φιλική κριτική και 2ον  να ξαναπούμε από την αρχή πως έχει η πραγματική ιστορία (όσο περισσότερο μπορούμε δηλαδή).

Οι πυραμίδες στην Ελλάδα. Τα εντυπωσιακά μνημεία που θεωρούνται τα αρχαιότερα της Ευρώπης και αναφέρονται στα έργα του Παυσανία. Γιατί τις έχτιζαν και που βρίσκεται η μεγαλύτερη πυραμίδα στην Ελλάδα… Οι πυραμίδες είναι το σήμα κατατεθέν της Αιγυπτιακής αρχιτεκτονικής. Ωστόσο, στον Ευρωπαϊκό χώρο οι αρχαιότερες πυραμίδες ή πυραμιδοειδή κτίσματα όπως είναι η ακριβής περιγραφή τους, βρίσκονται στην Ελλάδα. Οι ιστορικές αναφορές στις ελληνικές πυραμίδες είναι ελάχιστες αλλά συνολικά ξεπερνούν τις 26. Σε αντίθεση με τις Αιγυπτιακές, οι ελληνικές πυραμίδες έχουν μικρότερο μέγεθος και είναι κατασκευασμένες με λίθους. Ο σκοπός κατασκευής τους παραμένει αδιευκρίνιστος αλλά αποτελούν μοναδικά ιστορικά μνημεία. Η πυραμίδα του Λυγουριού, των Χανίων, των Βιγκλαφίων είναι μερικές από τις πιο γνωστές στην Ελλάδα με τις περισσότερες να μην διασώζονται σε καλή κατάσταση, εξαιτίας της φθοράς του χρόνου και του ανθρώπινου παράγοντα….

Η πιο καλοδιατηρημένη είναι η πυραμίδα του Ελληνικού. Σύμφωνα με τον Παυσανία, η πυραμίδα χτίστηκε για να ταφούν οι νεκροί από την μάχη του Προίτου και του Ακρισίου. Οι δύο άντρες ήταν απόγονοι του Βασιλιά του Άργους, Δαναού και ήρθαν αντιμέτωποι για τη βασιλεία σε μία μάχη δίχως νικητή. Τότε χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά οι ασπίδες. Για να τιμήσουν τους νεκρούς τους, κατασκευάστηκε ένα κοινό μνημείο που ήταν διακοσμημένο με αργολικές ασπίδες….

Η χρήση του μνημείου ως τάφου δεν είναι διασταυρωμένη, καθώς δεν έχει διευκρινιστεί εάν ο Παυσανίας αναφέρεται σε αυτή ή στη γειτονική πυραμίδα του Λυγουριού. Ίσως να χτίστηκε ως φρούριο ή ως παρατηρητήριο για τα άστρα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η ιστορική πυραμίδα είναι χτισμένη σε σημείο στρατηγικής σημασίας. Συγκεκριμένα βρίσκεται στον αρχαίο δρόμο που οδηγούσε από το Άργος στην Τεγέα. Είναι κατασκευασμένη από τεράστιες πέτρες από ασβεστόλιθο. Έχει μια στέρεη βάση και πάνω της συνεχίζουν τέσσερις άνισες πλευρές. Η δυτική πλευρά της είναι 14,70 μέτρα, η βόρεια 12.58, η ανατολική 8.62 και η νότια 8.61. Στην ανατολική πλευρά που κοιτάζει προς τη θάλασσα βρίσκεται η πύλη της πυραμίδας. Αποτελείται από δύο μεγάλες πέτρες που ενώνονται σε τοξοειδές σχήμα. Οι αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν έφεραν στο φως ένα λουτρό, ένα πηγάδι και μία δεξαμενή.  Υπολογίζεται κατά προσέγγιση, ότι χτίστηκε τον 4ο αι. π.Χ. Ωστόσο, έρευνα του τμήματος Φυσικής του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου αναφέρει ότι η πυραμίδα είναι χτισμένη το 2.720 π.Χ. Έαν ισχύει η χρονολόγηση του Εδιμβούργου τότε η πυραμίδα του Ελληνικού είναι από τις αρχαιότερες στον κόσμο. Σήμερα μεγάλο μέρος του κτίσματος διατηρείται σε καλή κατάσταση ενώ η κορυφή του έχει καταστραφεί….

Μία από τις αρχαιότερες γήινες πυραμίδες βρίσκεται στην περιοχή της Θήβας. Ο λόφος του Αμφείου, όπως είναι 
γνωστό το μνημείο, είναι στην ουσία ένας τύμβος σε μορφή πυραμίδας. Χρονολογείται από το 2.000 π.Χ. και αποτελείται από τρεις βαθμίδες. Είναι μια μεγάλη πυραμίδα λαξευμένη στο χώμα και βρίσκεται στην ακρόπολη της Θήβας. Χρησιμοποιήθηκε για να ενταφιαστούν οι Βασιλείς της πόλεις, ο Ζύθος και ο Αμφίων. Τα δίδυμα αδέρφια ήταν οι ιδρυτές της Θήβας, όπως αναφέρεται στην Οδύσσεια. Το «Άμφειον» πήρε το όνομα του από τον δεύτερο αδερφό και έχει ύψος 33 μέτρα. Ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος, σημαντικός αρχαιολόγος, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την έρευνα και διαμόρφωση του λόφου του Αμφείου την δεκαετία του ’70. Ανακάλυψε υπόγειους τύμβους και ατελείωτους διαδρόμους στο εσωτερικό του. Ο διπλός τάφος των αδερφών ανακαλύφθηκε στην κορυφή της πυραμίδας, με αγγεία και χρυσά κοσμήματα να κοσμούν το εσωτερικό του…. Η πιο εντυπωσιακή πυραμίδα που προκαλεί δέος με το μέγεθος της, βρίσκεται σε υψόμετρο 2.407 μέτρων στην κορυφή του Ταΰγετου στην Λακωνία. Στην πραγματικότητα είναι η προέκταση του βουνού. Αρχικά υπήρχαν αμφιβολίες σχετικά με το αν αποτελεί δημιούργημα της φύσης ή εάν έχει παρέμβει ανθρώπινο χέρι. Ωστόσο, η λεία επιφάνεια της κορυφής έρχεται σε αντίθεση με το υπόλοιπο βουνό καθώς το πέτρωμα είναι διαφορετικό στην κορυφή. Η τετράπλευρη πυραμίδα αποτελείται από απόλυτα κάθετες και ίσες πλευρές. Η επικρατέστερη εκδοχή, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι ότι λαξεύτηκε ώστε να πάρουν αυτή τη μορφή. Το όνομα του νομού είναι η απόδειξη της ύπαρξης της πυραμίδας από τα αρχαία χρόνια παρόλο που η χρονολόγηση της δεν έχει υπολογιστεί. Στα αρχαία ελληνικά «Λακωνία» σήμαινε ο κωνικός λίθος, δηλαδή η πέτρα που έχει σχήμα κώνου. Ο αρχαίος γεωλόγος Παυσανίας,  αναφέρει ότι η κορυφή του βουνού χρησιμοποιούταν ως τόπος θυσίας για τους Λακεδαιμονίους….  

πήραμε το κείμενο από εδώ κι εδώ

Δυστυχώς το ελληνικό διαδίκτυο έχει κάτι αρνητικό. Το αρνητικό είναι πως για ιστορικά και αρχαιολογικά θέματα, στα ελληνικά τουλάχιστον, δεν μπορείς να βρεις, παρά ελάχιστες και ελλιπείς πληροφορίες. Για να μην πέσω στην παγίδα αυτήν, αποφάσισα να απευθυνθώ σε καθηγητές αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι οποίοι με μεγάλη τους ευχαρίστηση, ανταποκρίθηκαν άμεσα στο ερώτημα μου, για το εάν οι πυραμίδες στην Ελλάδα είναι μύθος ή αλήθεια.

Αρχικά ο κύριος Δημήτρης Πλάντζος ( Επίκουρος Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών)  απάντησε στο ερώτημά μου το εξής :

Η πυραμίδα του Ελληνικού δεν είναι ακριβώς πυραμίδα, αλλά η πυραμιδωτή
βάση ενός ορθογώνιου πύργου και χρονολογείται με
ασφάλεια τον 4ο αι. π.Χ.

Η πλαγιά του Ταϋγέτου δεν μπορεί να θεωρηθεί πυραμίδα, και οι ετυμολογίες
που αναφέρονται σε αυτό το σημείο δεν είναι αποδείξιμες. Όσο για τη Θήβα,
και πάλι πρόκειται για μνημείο άλλου σχήματος που θυμίζει πυραμίδα. Σε
κάθε περίπτωση, το σχήμα είναι κοινό. Αυτό που κάνει τις πυραμίδες της
Αιγύπτου να ξεχωρίζουν είναι το μέγεθος και η χρήση τους.

Δυστυχώς, τις θεωρίες περί πυραμίδων ασπάστηκαν και ασπάζονται και
ορισμένοι Έλληνες αρχαιολόγοι (θεωρίες ενός από αυτούς υιοθέτησε και ο
Μπερνάλ στην Μαύρη Αθηνά του προσπαθώντας να αποδείξει ότι ο ελληνικός
πολιτισμός ήταν δημιούργημα των αρχαίων Αιγυπτίων).

ΔΠ

Ο κύριος Πλάντζος μου παρέθεσε ένα link το οποίο παραπέμπει στη σελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού η οποία με τη σειρά της, μας μιλά για την “πυραμίδα” του Ελληνικού.

Στο νοτιοδυτικό άκρο της αργολικής πεδιάδας κοντά στις πηγές του Ερασίνου ποταμού (σημερινό Κεφαλάρι) και πάνω σε κύρια οδική αρτηρία που κατά την αρχαιότητα οδηγούσε από το ‘Αργος προς την Τεγέα και την υπόλοιπη Αρκαδία, βρίσκεται ένα μεμονωμένο μνημείο, ένα μικρό οχυρό, γνωστό σήμερα με την ονομασία ”Πυραμίδα” του Ελληνικού. Σύμφωνα με τις ανασκαφικές μαρτυρίες και τα χαρακτηριστικά στοιχεία της δομής του χρονολογείται στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα και όχι στην προϊστορική περίοδο, όπως πρόσφατα θέλησαν να αποδείξουν ορισμένοι ερευνητές. Στα ύστερα χρόνια της αρχαιότητας θεωρούσαν την πυραμίδα ως ταφικό μνημείο ”Πολυάνδριον”, ενώ σήμερα είναι βέβαιο ότι είναι οχυρό του τύπου των μικρών φρουρίων που έλεγχαν τους οδικούς άξονες και που είναι γνωστός και από άλλες περιοχές της Αργολίδας και Κυνουρίας.

Έχει σχήμα πύργου με επικλινείς τις εξωτερικές πλευρές του οι οποίες περιβάλλουν ένα ορθογώνιο οικοδόμημα συνολικών εσωτερικών διαστάσεων 7,03 x 9,07 μ. Οι εξωτερικοί αυτοί τοίχοι, ανερχόμενοι με κλίση πλευράς 60 μοιρών, σε ύψος 3,50 μ. μετατρέπονται σε κατακόρυφους για να στηρίξουν τους ορόφους της ανωδομής. Η κύρια είσοδος του μνημείου βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του μνημείου, δηλαδή στην πλευρά που κοιτάζει προς την θάλασσα του Αργολικού κόλπου. Απ’ αυτήν εσωτερικά ξεκινά ένας στενόμακρος διάδρομος που οδηγεί σε μικρότερη πυλίδα, ανοιγμένη στο νότιο τοίχο του κυρίως χώρου, ενός τετράγωνου δωματίου πλευράς 7 μ περίπου.

Το επιβλητικό αυτό μνημείο είναι όλο δομημένο από σκληρό γκρίζο ασβεστόλιθο της περιοχής σε τραπεζιόσχημο και πολυγωνικό εν μέρει σύστημα από μεγάλους λιθόπλινθους.

(http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1805)

Ας μην μείνουμε όμως μέχρι εδώ κι ας το πάμε και λίγο παραπέρα. Θυμάμαι μικρός που γυρνούσα από τις διακοπές μου και κάπου προς την Θήβα είδα μια κορυφή ενός βουνού παρόμοια μ’ αυτή του Ταΰγετου. Η μάνα μου, μου κάνει “δες μια πυραμίδα”. Πολύ μικρός εγώ δεν κατάλαβα εάν μου το ‘λεγε σοβαρά ή για πλάκα, μέχρι που το συγκεκριμένο θέμα, μου επανεμφανίστηκε, μόνο που τώρα οι πυραμίδες ήταν 3 κι όχι μια. Ας πάρουμε όμως την “πυραμίδα” του Ταΰγετου, η οποία βαπτίστηκε πυραμίδα, σχεδόν χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση. Όπως επισήμανε κι σε προσωπικό μήνυμα κι ένας άλλος καθηγητής, η πλαγιά του Ταϋγέτου δεν μπορεί να θεωρηθεί πυραμίδα, καθώς η διάβρωση έγινε από φυσικά αίτια. Χαρακτηριστικά αυτό ήταν στην ύλη της Γεωγραφίας της 2ας γυμνασίου, στην οποία μαθαίναμε ότι υπό ορισμένες συνθήκες (χίονι, ανέμους, βροχές και σεισμούς) τα βουνά και κυρίως τα “νεώτερα” διαβρώνονται μ’ αποτέλεσμα να δημιουργούν “κοφτερές” πλαγιές και ψηλές κορυφές. Ένα παρόμοιο παράδειγμα “πυραμιδοτού” βουνού είναι ένα από τα πολλά βουνά του Magdalenefjorden στο Spitsbergen της Νορβηγίας (δεν τα γράφω στα ελληνικά γιατί θα αποτύχω παταγωδώς). 

Η ιστορία δυστυχώς μπορεί εύκολα να παρερμηνευτεί από τους ανθρώπους. Δεν σημαίνει πως η συγκεκριμένη πράξη γίνεται με “κακούς σκοπούς”. Απλά η γραμμή μεταξύ ψευδοαρχαιολγίας και αρχαιολογίας, ειδικά μέσω του ίντερνετ, μπορεί να είναι μερικές φορές ιδιαίτερα λεπτή. Κάνοντας και λίγο χιούμορ, ο Ταΰγετος εκτός από πυραμίδες διαθέτει και νησάκια σε σχήμα καρδιάς , τη Σαπιέντζα. Πιστεύω πάντως άμα ψάξουμε κι άλλο, λογικά θα βρούμε κι άλλα σχήματα εκεί και στις γύρω περιοχές. Όπως είχα πει και παλαιότερα, αντί να κάνουμε θεωρίες και να ψάχνουμε να αποδείξουμε το κάτι παράλογο και μεταφυσικό, μερικές φορές απλά αρκεί να δεχθούμε ότι ένα θαύμα το χει κάνει μόνη της η ίδια η φύση…

Ευχαριστώ τον καθηγητή μου για την βοήθεια του, με την οποία συνέβαλε στη συγγραφή αυτού του κειμένου.

Σπύρος Α.