Ένας διεθνούς φήμης δυνητικά επικίνδυνος γιατρός με πιθανή δράση και στην Ελλάδα

Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους ”εναλλακτικούς” γιατρούς παγκοσμίως, η δράση του οποίου έχει δεχθεί σφοδρότατη κριτική για την αντιεπιστημονικότητά της, ενώ έχει συνδεθεί και με θανάτους ασθενών. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους πολέμιους του δήθεν ”καρτέλ των φαρμακοβιομηχανιών”.

Ο λόγος για τον διαβόητο Γερμανό γιατρό Matthias Rath, που όπως διαπιστώσαμε, έχει δράση και στη χώρα μας, κυρίως μέσω της πώλησης προϊόντων του.

Ο Rath, γεννήθηκε το 1955 στη Στουτγάρδη της Γερμανίας. Διαθέτει πτυχίο γιατρού και απέκτησε παγκόσμια φήμη τόσο μέσω της αυτοκρατορίας πώλησης βιταμινών που έχει δημιουργήσει, καθώς και για τους αμφιλεγόμενους ισχυρισμούς του πως η μέθοδός του, μπορεί να θεραπεύσει βαριές ασθένειες όπως καρκίνος, AIDS, διαβήτη και καρδιαγγειακές παθήσεις.

”The definitive charlatan” (Ο ορισμός του τσαρλατάνου). Έτσι χαρακτηρίζει το quackometer.net, τον Dr. Matthias Rath, ο οποίος είναι γνωστός και από εμφανίσεις του στη χώρα μας.

Πριν μερικά χρόνια, εκδιώχθηκε από τη Νότιο Αφρική, διότι προωθούσε τα σκευάσματά του (όλως περιέργως με τη συνεργασία των αρχών) για τη θεραπεία του AIDS, σε μια χώρα που μαστίζεται από έξαρση της συγκεκριμένης νόσου. Ο Rath απέτρεπε τους ασθενείς να λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία και αντ’ αυτής, να λαμβάνουν τα σκευάσματά του. Ο τότε επικεφαλής των Γιατρών Χωρίς Σύνορά, είχε πει χαρακτηριστικά: ”Ο Rath σκοτώνει ανθρώπους παρασέρνοντάς τους σε μη αναγνωρισμένες θεραπείες, που δεν έχουν επιστημονική βάση”. Οι θάνατοι από τη δράση του Rath στη Ν. Αφρική, είναι δύσκολο να υπολογιστούν…

Το 2008, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ν. Αφρικής, διέταξε να σταματήσει η δράση του Rath στη χώρα και να ερευνηθεί η δράση του από το Υπουργείο Υγείας. Απαγορεύτηκε επίσης η διαφήμιση των προϊόντων του. Το ίδιο έτος, ο Rath επέκτεινε τη δράση του στη Ρωσία, όπου τα περιστατικά HIV σημειώνουν αύξηση.

Ο Dr. Rath ισχυριζόταν πως η αγωγή του ήταν ανώτερη των αντιρετροϊκών φαρμάκων κατά του AIDS και δε δίστασε να διακινήσει διαφημιστικό υλικό υποστηρίζοντας πως η μέθοδός του είχε την έγκριση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, της UNICEF και του UNAIDS. Οι εν λόγω υπηρεσίες, εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση, καταδικάζοντας τους ισχυρισμούς ως λανθασμένους και παραπλανητικούς.

https://www.unicef.org/media/media_25810.html

Υπάρχουν άφθονες πηγές που κατηγορούν το Rath ως τσαρλατάνο, την ίδια στιγμή που οι ισχυρισμοί του, δεν τεκμηριώνονται από καμία αξιόπιστη έρευνα.

http://www.quackometer.net/blog/2008/09/matthias-rath-charlatan.html

http://skepdic.com/rath.html

https://www.quackwatch.org/11Ind/rath.html

http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(05)67739-2/fulltext

http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7453449.stm

https://www.theguardian.com/world/2008/sep/12/matthiasrath.aids2

Το Dr. Rath Foundation, έχει έντονη παρουσία σε τουλάχιστον 8 χώρες (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ολλανδία, Ν. Αφρική, Ρωσία, Ισπανία και Γαλλία). Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις όμως, πως έχει δράσει σε Ελλάδα και Κύπρο.

Το ”Ίδρυμα Υγείας του Δρ, Ραθ”, έχει δράση στη Κύπρο από το 2003, όπως πληροφορούμαστε από σχετική σελίδα στο facebook:

Μπορούμε να δούμε πως υποστηρίζει ότι η έλλειψη ”μικροθρεπτικών” ουσιών, προκαλεί μια ευρεία γκάμα σοβαρών ασθενειών:

Πρόσφατα πληροφορηθήκαμε πως ο Rath, έχει δράση και στην Ελλάδα. Ασκώντας κριτική σε δημοσίευση ”εναλλακτικής΄΄ ιστοσελίδας σε σχετικό άρθρο για τον Dr. Rath, μάθαμε πως μπορούμε να απευθύνουμε τα ερωτήματά μας και τις ανησυχίες μας, σε αντιπροσώπους του ”Ιδρύματος” στη χώρα μας:

Δεν μας προκάλεσε καθόλου έκπληξη η προώθησή του μέσω γνωστής αντιεμβολιαστικής ομάδας:

Συμμαχία για την υγεία (;)

Τι υποστηρίζουν:

Ισχυρίζονται πως όλα τα κέρδη διοχετεύονται σε κάποιο κοινωφελές ίδρυμα:

Από την άλλη, ψάχνουν ”ανθρώπους σαν και εσάς” με σκοπό την εξάλειψη σημαντικών ασθενειών. Για όλα αυτά, υπόσχονται ”ικανοποιητικές απολαβές”. Κοινώς, αναζητούν πλασιέ που θα πουλάνε τα συμπληρώματα του Rath, αποκομίζοντας κάποιο ποσοστό κέρδους :

Για όλα αυτά, απαιτείται η ανάλογη ”εκπαίδευση”:

Ανακριβείς ισχυρισμοί

Οι παρακάτω ισχυρισμοί από τη σελίδα που ”προμοτάρει” τον Rath, αποτελούν μερικά μόνο από τα πολλά παραδείγματα ανακριβών επιστημονικών θεωρήσεων.

Το πρόβλημα είναι όμως πως τα λεγόμενα του Rath έχουν καταρριφθεί επανειλημμένως, ενώ ο ίδιος δεν απολαμβάνει καμίας αξιοπιστίας από το ιατρικό κατεστημένο. Μια πολύ καλή ανάλυση για τη παραπληροφόρηση που διακινούν ”γιατροί” όπως ο Rath, μπορείτε να διαβάσετε στο παρακάτω λινκ από το Science Based Medicine και αναφέρετε σε μυθεύματα γύρω από το καρκίνο:

https://sciencebasedmedicine.org/the-truth-about-cancer-series-is-untruthful-about-cancer/

Προβλήματα με το νόμο

– Το 2000, ολλανδικό δικαστήριο διέταξε το Rath να σταματήσει τους εμπρηστικούς ισχυρισμούς του για τη φαρμακευτική εταιρία Numico.

– Το 2002, η Βρετανική αρχή προστασίας καταναλωτών, διέταξε το Rath να σταματήσει τους παραπλανητικούς και ψευδείς ισχυρισμούς που χρησιμοποιούσε στις διαφημισεις του.

– Το ίδιο έτος, η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), προειδοποίησε για παραβάσεις σχετικά με τους ισχυρισμούς αποτελεσματικότητας των σκευασμάτων του Rath.

– Το 2005, η αρχή (διαφημιστικής) προστασίας καταναλωτων της Ν. Αφρικής, εξέδωσε 3 ανακοινώσεις ενάντια στις δράσεις του Rath στη χώρα.

– Το 2006, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ν. Αφρικής, διατάσσει το Rath, να σταματήσει τους αβάσιμους ιατρικούς ισχυρισμούς του.

– Το ίδιο έτος, διώκεται και τιμωρείται με πρόστιμο 33.000 ευρώ στη Γερμανία, για διακίνηση σκευασμάτων που θεραπεύουν το καρκίνο.

– Το 2008, ο Rath μηνύει τον Guardian εξαιτίας 3 άρθρων που εξέθεταν τη δράση του στη Ν. Αφρική και τα κέρδη εκατομμυρίων από τις πωλήσεις βιταμινών ανά την υφήλιο.. Λίγους μήνες αργότερα, αποσύρει τη μήνυση…

https://www.theguardian.com/world/2008/sep/12/matthiasrath.aids2

http://web.archive.org/web/20061123203152/http:/www.tac.org.za/rathwrongs.html

Ίσως η πιο γνωστή διάψευση των ισχυρισμών του Rath, είναι αυτή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Όπως διαβάζουμε (και) στα ελληνικά, ο Rath (εξακολουθεί να) υποστηρίζει:

Ελληνικό διαδίκτυο

Η παρουσία του Rath στο ελληνικό ”αφυπνισμενο” διαδίκτυο είναι πλούσια, ωστόσο, πουθενά δε γίνεται αναφορά στα ”κατορθώματά” του, που σας περιγράψαμε πιο πάνω.

Πωλήσεις σκευασμάτων στην Ελλάδα

Στην ιστοσελίδα-eshop ”dr-rath.com/gr/” βλέπουμε πως τα σκευάσματα του Rath πωλούνται και στη χώρα μας. Αν και εκ πρώτης όψεως δεν παρουσιάζονται ως ιατρικά, στη φόρμα παραγγελίας βλέπουμε πως είναι σκευάσματα ”κυτταρικής ιατρικής του Δρ. Rath”. Είναι προφανές πως ένα ιατρικό σκεύασμα δε δύναται να κυκλοφορεί χωρίς την άδεια του ΕΟΦ. Ακόμη και βιταμίνες-συμπληρώματα, χρειάζονται σχετική κοινοποίηση. Ισχύει επίσης πως όταν ένα σκεύασμα πάρει έγκριση από αντίστοιχη αρχή της ΕΕ, ισχύει αυτόματα και στην Ελλάδα. Ωστόσο, δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε το καθεστώς των σκευασμάτων του Rath.

Περί συμπληρωμάτων διατροφής και ΕΟΦ

Σχετικά με το καθεστώς κυκλοφορίας ανάλογων σκευασμάτων, απευθυνθήκαμε στο κλινικό φαρμακοποιό Διαμαντή Κλημεντίδη, για διευκρινήσεις:

”Προκειμένου ένα σκεύασμα να κυκλοφορήσει ως συμπλήρωμα διατροφής νόμιμα, πρέπει να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Πρώτον, η σύστασή του πρέπει να συμμορφώνεται με τα οριζόμενα από τη νομοθεσία της Ε.Ε. (υπάρχουν συγκεκριμένα άνω όρια περιεκτικοτήτων για βιταμίνες, ιχνοστοιχεία κτλ). Δεύτερον, αν πρόκειται για προϊόντα φυσικής προέλευσης (πχ, φυτικά εκχυλίσματα), τότε δεν μπορούν να έχουν ίδια σύσταση με άλλα προϊόντα τα οποία κυκλοφορούν ως φάρμακα. Τρίτον, απαγορεύεται οποιοδήποτε health claim: η αιτίαση ότι ένα προϊόν προλαμβάνει ή θεραπεύει ανθρώπινη νόσο αφορά αποκλειστικά τα φάρμακα, επομένως αν ένας παραγωγός/διανομέας συμπληρωμάτων διατροφής θέλει να ισχυριστεί κάτι τέτοιο, οφείλει να ακολουθήσει την σχετική διαδικασία που αφορά τα φαρμακευτικά προϊόντα (κατάθεση φακέλου με διπλά-τυφλές κλινικές δοκιμές κτλ).

Τα παραπάνω αφορούν προϊόντα που διακινούνται στην αγορά με συμβατικό τρόπο, δηλαδή αυτά για τα οποία υπάρχει αντιπρόσωπος/εισαγωγέας με φυσική ή ηλεκτρονική παρουσία στη χώρα.

Πολλά όμως σκευάσματα, όπως αυτά του Rath, διακινούνται μέσω ιστοσελίδων, χωρίς να παρεμβάλλονται φυσικά σημεία πώλησης (φαρμακεία ή άλλα) ή εισαγωγείς/αντιπρόσωποι, ενώ οι ίδιες οι ιστοσελίδες βρίσκονται σε servers εκτός Ελλάδας. Επί αυτών δεν υπάρχει δυνατότητα εθνικής απαγόρευσης από τον ΕΟΦ, ο οποίος σε άλλες περιπτώσεις έχει συνεργαστεί με την Υπηρεσία Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και αντίστοιχες υπηρεσίες ξένων χωρών, ειδικά όταν γίνονται παραπλανητικά ή/και επικίνδυνα health claims”.

(https://www.epoli.gr/diathesi-farmakwn-symplirwmatwn-mesw-a-80105.html?category_id=52)

Συμπεράσματα

Από τις δεκάδες καταρρίψεις των ανακριβών ισχυρισμών του Dr. Rath καθώς και από τα σχετικά προβλήματά του με τις αρχές διαφόρων χωρών, μπορούμε να συμπεράνουμε πως η επιστημονική του αξιοπιστία είναι ανύπαρκτη.

Προφανώς η λήψη βιταμινών στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής δεν εγκυμονεί κίνδυνο για την υγεία και ενδεχομένως, μπορεί να την ωφελήσει, ωστόσο, ο ισχυρισμός πως αυτά τα σκευάσματα μπορούν να θεραπεύσουν σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος και το AIDS, είναι ανυπόστατος και δυνητικά επικίνδυνος. Ακόμη και πιο ήπιοι ισχυρισμοί περί ”κυτταρικής ιατρικής” μπορεί να έχουν συντριπτικές συνέπειες σε παραπληροφορημένους ασθενείς.

Αυτό που φαίνεται ξεκάθαρα είναι πως ο Rath έχει στήσει μια αλυσίδα πώλησης σκευασμάτων, που ομοιάζει με αυτό διαφορών εταιριών καλλυντικών (βλέπε Avon). Πιθανότατα έχει ”πυραμιδοειδες” στήσιμο με πωλήσεις μέσω ίντερνετ, αλλά και μέσω πλασιέ, αφού λάβουν τη κατάλληλη κατήχηση.

Ίσως η αξιοπιστία του Dr. Rath συνοψίζεται καλύτερα σε σχετικό άρθρο του Wired, με τίτλο ”The man who sold out medicine” (= Ο άνθρωπος που ξεπούλησε την ιατρική).

Για θέματα υγείας, να συμβουλεύεστε το γιατρό σας  και όχι δημοσιεύματα στο ίντερνετ.