17χρονος νίκησε σπάνια μορφή καρκίνου χάρη στην κάνναβη – Καταρρίπτεται!

Τις τελευταίες μέρες κυκλοφορεί η είδηση πως ένας 17χρονος θεραπεύτηκε από το καρκίνο μέσω χρήσης κάνναβης. Πρόκειται για πραγματική ιστορία αλλά ψευδή ισχυρισμό.

ΨΕΥΔΗΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ

Είδαμε την είδηση στο tilestwra.com, στο crete-news.gr και στο newsbeast.gr

Διαβάζουμε στο άρθρο:

Ο Deryn Blackwell, δέκα χρονών τότε, διαγνώστηκε το 2010 με λευχαιμία. Ήταν μια τόσο σπάνια μορφή της νόσου, αυτή που τον «χτύπησε», που οι πιθανότητες επιβίωσής του ήταν μία στα επτά δισεκατομμύρια.

Πριν προχωρήσουμε παρακάτω να δούμε τα βασικά. Η ιστορία είναι πραγματική, τα άτομα που αναφέρονται όντως υπάρχουν και το συμβάν όντως έλαβε χώρα. Το εν λόγω παιδί διαγνώστηκε με λευχαιμία και σάρκωμα Λάνγκερχανς κάτι το οποίο είναι όντως εξαιρετικά σπάνιο αλλά οι πιθανότητες επιβίωσης δεν ήταν μια στα επτά δισεκατομμύρια. Ο τίτλος του βιβλίου της μητέρας του σχετικά με την ιστορία του Deryn ήταν “The Boy in 7 billion” γιατί όπως ανέφερε σε συνέντευξη μόνο 50 άτομα έχουν διαγνωστεί με το σάρκωμα Λάνγκερχανς και εκείνη τη περίοδο όπως είπε μόνο 5 άτομα στο πλανήτη είχαν διαγνωστεί αλλά κανένας δεν είχε και τις δυο μορφές καρκίνου, έτσι προέκυψε και ο τίτλος του βιβλίου. [πηγή] Εν πάση περιπτώσει ο Deryn υπεβλήθη σε τέσσερις μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών και 104 ημέρες μετά τη τέταρτη η κατάσταση του βελτιώθηκε σημαντικά καθώς το μόσχευμα του λειτούργησε.

Το άρθρο συνεχίζει:

Παλεύοντας με τη νόσο ο Deryn είχε δοκιμάσει πολλές εναλλακτικές, χωρίς αποτέλεσμα. Όπως γράφει η μητέρα του, έλαβαν τότε μια απόφαση «που θα τρομοκρατήσει πολλούς γονείς που το διαβάζουν»: Ναι, έδωσαν στον γιο τους κάνναβη και το αποτέλεσμα, όπως λένε, ήταν να βελτιωθεί η υγεία του και, κυρίως, να σωθεί. Η Callie έφτιαξε εκχύλισμα κάνναβης όταν δόθηκαν στον γιο της τρεις ημέρες ζωής. Η θεωρία της μητέρας του ήταν πως δεν είχε πια τίποτα να χάσει αφού ο γιος της ούτως ή άλλως πέθανε. Το αποτέλεσμα ωστόσο είναι πιθανό να οδηγήσει και σε νέες ιατρικές έρευνες σχετικά με αυτή την πτυχή της κάνναβης.

Εδώ υπάρχουν πολλά προβλήματα. Αρχικά να αναγνωρίσουμε το δεδομένο. Η κατάσταση του Deryl βελτιώθηκε, αυτό είναι αδιαμφισβήτητο με βάση τα δεδομένα που έχουμε μέχρι στιγμής. Το πρώτο πρόβλημα είναι στη συσχέτιση και συγκεκριμένα σε ένα λογικό σφάλμα που ονομάζεται “post hoc ergo propter hoc”. Αυτό στα ελληνικά μεταφράζεται «μετά από αυτό, άρα λόγω αυτού». Με απλά λόγια είναι σαν να λέμε:

«Χθες πονούσε το κεφάλι μου, ήπια ένα ποτήρι νερό, μετά από μια ώρα ο πονοκέφαλος πέρασε, άρα το νερό καταπραΰνει τον πονοκέφαλο.»

Το γεγονός ότι ένα συμβάν έλαβε χώρα παράλληλα ή πριν από κάποιο άλλο δε σημαίνει ότι τα δυο έχουν σχέση αίτιου-αιτιατού. [πηγή] Στη προκειμένη περίπτωση ο Deryn δέχτηκε τεσσερις μεταμοσχεύσεις και σύμφωνα με τη μητέρα του, άρχισε να του δίνει λάδι κάνναβης μετά τη τέταρτη μεταμόσχευση και συγκεκριμένα κάποιες μέρες πριν το μόσχευμα λειτουργήσει. Συγκεκριμένα, σύμφωνα και πάλι με τη μητέρα του, η βελτίωση της υγείας του Deryn έγινε αντιλληπτή 78 ημέρες μετά τη μεταμόσχευση ενώ σύμφωνα με τον θεράποντα ιατρό του μετά τις 50 ημέρες υπήρχαν απειροελάχιστες πιθανότητες να ανακάμψει. Αυτό καθιστά τη περίπτωση του ιδιάζουσα αλλά όχι απίθανη.

Τώρα ας δούμε τι γίνεται με τη κάνναβη και το καρκίνο, που είναι το σημείο της ιστορίας το οποίο διογκώθηκε από τα διάφορα μέσα ενημέρωσης. Υπάρχουν όντως μελέτες που δείχνουν θετική επίδραση ουσιών που παίρνουμε από το φυτό της κάνναβης (κανναβινοειδή) σε συγκεκριμένες μορφές καρκίνου αλλά πρόκειται για προκλινικές μελέτες σε κύτταρα και πειραματόζωα όχι σε ανθρώπους.
[πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3]

Δε μπόρεσα να βρω κλινικές δοκιμές σχετικά με την επίδραση κανναβινοειδών ουσιών για αντιμετώπιση καρκίνου σε καμία βάση δεδομένων επιστημονικών μελετών όπως το pubmed ή το sciencedirect και αυτό ίσως να σχετίζεται σε κάποιο βαθμό με τα νομικά προβλήματα που υπάρχουν με τη χρήση κάνναβης σε ιδιωτικό αλλά και ερευνητικό πλαίσιο ανά το κόσμο. Ωστόσο αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι ακόμα δε φαίνεται να υπάρχουν κλινικές μελέτες που να δείχνουν ότι η χρήση αυτών των ουσιών σε ανθρώπους έχει αντικαρκινική δράση και μέχρι να υπάρχουν αυτά τα στοιχεία δε μπορεί να προταθεί ως φαρμακευτική αγωγή γι αυτό το σκοπό.

Επίσης ένα σημείο το οποίο παρερμηνεύουν πολλοί στο θέμα της κάνναβης είναι αυτό της συγκέντρωσης. Οι μελέτες που έχουν δείξει αντικαρκινική δράση των κανναβινοειδών αφορούν σκευάσματα που αναπτύχθηκαν σε εργαστηριακό πλαίσιο και τα οποία μπορούν να εξασφαλίσουν πολύ υψηλές συγκεντρώσεις αυτών των ουσιών στους ιστούς του εκάστοτε εξεταζόμενου οργανισμού. Αυτές οι συγκεντρώσεις δε μπορούν να προκύψουν με κατανάλωση λαδιού κάνναβης ή μέσω καπνίσματος. Για να πάρουμε μια μελέτη ως παράδειγμα, η συγκέντρωση στο αίμα μετά από κατανάλωση σκευάσματος Δ9-τετραϋδροκανναβινόλης (μια από τις ουσίες που περιέχονται στη κάνναβη και εξετάζεται ως αντικαρκινικός παράγοντας) σε βρώσιμη μορφή βρέθηκε 4.4-11 ng/ml ενώ οι συγκεντρώσεις που αναφέρονται σε κάποιες μελέτες σχετικά με αντικαρκινική δράση κανναβινοειδών είναι 0.1 mg/ml. Μιλάμε δηλαδή για περίπου 23,000 φορές μεγαλύτερη συγκέντρωση. [πηγή 1][πηγή 2] Συνεπώς, ακόμα και αν φτάσουμε στο σημείο που θα έχουμε εδραιωμένη συναίνεση σχετικά με τη συμβολή των κανναβινοειδών στην αντιμετώπιση καρκινικών όγκων σε ανθρώπους αυτή θα αφορά φαρμακευτικά σκευάσματα με πολύ υψηλές συγκεντρώσεις καναβιννοειδών οι οποίες θα πρέπει να συνταγογραφούνται από ειδικούς ιατρούς.

Η ιδέα λοιπόν ότι το κάπνισμα ή η κατανάλωση λαδιού κάνναβης είναι κάποια «θεραπεία-θαύμα» για το καρκίνο δεν έχει επιβεβαιωθεί από καμία μελέτη και αυτοί οι ισχυρισμοί πολλές φορές μπορεί να γίνουν επικίνδυνοι δεδομένου του ότι προτείνονται, από ιστοσελίδες αμφιβόλου ποιότητας, ως καλύτερες και προτιμότερες αγωγές από τις συμβατικές όπως η χημειοθεραπεία. Δεδομένου λοιπόν του ότι δεν έχουν όλοι οι πολίτες επαρκείς γνώσεις για να αξιολογήσουν αυτούς τους ισχυρισμούς, βλέπουμε πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει αυτή η τάση ιδιαίτερα αν συνυπολογίσουμε την ευάλωτη συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένας καρκινοπαθής. Αυτά τα άτομα τις περισσότερες φορές προσπαθούν να πιαστούν από τη κάθε πιθανότητα και αυτό τους καθιστά ιδιαίτερα ευεπηρέαστους στα λόγια του εκάστοτε επιτήδειου που θα προσπαθήσει να τους πουλήσει κάποια μη εγκεκριμένη «θεραπεία».

Το άρθρο αναφέρει παρακάτω:

Οι ιατρικές χρήσεις της δεν είναι επακριβώς γνωστές, αν και είναι πολλοί εκείνοι που υποστηρίζουν πως λειτουργεί ως αναλγητικό και βοηθά στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων. Μιλώντας στην εκπομπή «This Morning», η Callie ανέφερε πως τα αποτελέσματα της κάνναβης «της πήραν το μυαλό». «Δεν ήταν αυτό που περίμενα» περιέγραψε. «Μέσα σε μισή ώρα είχε ηρεμήσει, το άγχος μαλάκωσε, μπορούσε να χαλαρώσει». Ο οργανισμός του Deryn άρχισε να παράγει λευκά αιμοσφαίρια σαν από θαύμα. Για να δει αν όντως υπήρχε συσχετισμός ανάμεσα στο φάρμακο και τη βελτίωση στα αποτελέσματα των εξετάσεών του, η Callie σταμάτησε να του δίνει το εκχύλισμα και πράγματι, η μέτρηση μειώθηκε. Η ανάρρωση του 17χρονου ήταν ολοκληρωτική και πλέον η Callie λέει πως ο γιος της είναι «εντελώς υγιής».

Το μεγαλύτερο πρόβλημα με την ιστορία του Deryn είναι ο εμπλουτισμός της από τα διάφορα άρθρα που μεταδίδουν την ιστορία. Και φράσεις όπως «σαν από θαύμα» δεν είναι λόγια της μητέρας, αλλά του αρθρογράφου. Επίσης δε σταμάτησε η παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων όταν σταμάτησε η μητέρα του να του χορηγεί λάδι κάναβης. Αυτό δεν αναφέρεται πουθενά στο βιβλίο ούτε υπάρχουν στοιχεία που να το τεκμηριώνουν. Η μητέρα του Deryn απαντώντας στα σχόλια ενός άρθρου στη σελίδα Science Based Medicine, στην οποία αρθρογραφούν ειδικοί ιατροί και όπου έγινε ανάλυση της περίπτωσης από τον David Gorski, χειρούργο-ογκολόγο, είπε ξεκάθαρα πως σε κανένα σημείο του βιβλίου της δεν υποστηρίζει ότι η κάνναβη είναι κάποια μαγική θεραπεία για τον καρκίνο και πως η χημειοθεραπεία και οι μεταμοσχεύσεις μυελού έσωσαν το γιο της.

Επίσης τονίζει πως η αναφορά στη κάνναβη έγινε στις 10 τελευταίες σελίδες του βιβλίου της το οποίο ήταν 500 σελίδες.

Σε κάθε περίπτωση το θέμα διογκώθηκε σε μεγάλο βαθμό από τα μέσα ενημέρωση και από εκεί βρήκαν πάτημα πολλές σελίδες να προσελκύσουν επισκεψιμότητα με πηχυαίους τίτλους σχετικά με τη «θαυματουργή θεραπεία καρκίνου μέσω της κάνναβης». Ωστόσο σε διάφορες συνεντεύξεις που έδωσε μετά τη κυκλοφορία του βιβλίου (και στο ίδιο το βιβλίο) η Callie Blackwell αφήνει να εννοηθεί ότι η κάνναβη με κάποιο τρόπο ενεργοποίησε το ανοσοποιητικό σύστημα του γιου της και συνέβαλε στο να λειτουργήσει και το μόσχευμα, κάτι για το οποίο δεν υπάρχει καμία τεκμηρίωση. [πηγή]

Η περίπτωση του Deryn είναι όντως πολύ ιδιαίτερη και τέτοιου είδους ανακάμψεις δε συμβαίνουν κάθε μέρα. Δεν είναι σύνηθες η μεταμόσχευση να κάνει τόσο καιρό για να λειτουργήσει και στις περισσότερες περιπτώσεις αν αυτό δε γίνει εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου ο ασθενής πεθαίνει. Για κάποιο λόγο που δεν έχει εξακριβωθεί ακόμα η μεταμόσχευση σε αυτή τη περίπτωση άργησε αλλά τελικά λειτούργησε και το γεγονός ότι σώθηκε η ζωή ενός νέου παιδιού είναι σίγουρα κάτι πολύ ευχάριστο. Αλλά αυτό δεν αναιρεί το πόσο σοβαρή και δυνητικά επικίνδυνη μπορεί να είναι η αναπαραγωγή ψευδών και παραπλανητικών ειδήσεων για καρκινικές «θεραπείες». Η επιστήμη δε λειτουργεί με ευσεβείς πόθους αλλά με δεδομένα.