Υπάρχει «άλλη άποψη για τον εμβολιασμό των παιδιών»;

Έχουμε συνηθίσει τις περιπτώσεις «ειδικών» του διαδικτύου που κατά καιρούς καταφέρονται εναντίον των εμβολίων, παρουσιάζοντας ψευδή ή παραποιημένα στοιχεία. Τι γίνεται όμως όταν μια παθολόγος, η Αλεξάνδρα Ευθυμιάδου Γρίβα, υποστηρίζει πως τα εμβόλια είναι όχι μόνο περιττά αλλά οδηγούν σε σοβαρές παθήσεις όπως λευχαιμία, ρευματοειδής αρθρίτιδα κ.α.;

Στο prlogos.gr, thesecretrealtruth.blogspot.com, igata.gr, thesecretrealtruth κτλ, διαβάζουμε:

Ποια είναι η αλήθεια;

Θα μπορούσαμε να απορρίψουμε με συνοπτικές διαδικασίες τους ισχυρισμούς της κας Γρίβα, καθότι δεν προσκομίζει καμία απόδειξη για αυτούς. Βλέπουμε να κάνει ορισμένους επιθετικούς ισχυρισμούς για τα εμβόλια αλλά «ξεχνά» να παραθέσει σχετικές έρευνες και μελέτες.

Θα εξετάσουμε όμως τους βασικότερους ισχυρισμούς της και θα δούμε τι πραγματικά ισχύει.

1ος ισχυρισμός

Από την ηλικία των 9 μέχρι 15 ετών η ιλαρά, η ερυθρά και η παρωτίτιδα αποτελούν μια πράξη από τη μεριά του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο χτίζεται στην παιδική ηλικία, για την οργάνωση του ανοσοποιητικού.

Τι ισχύει

Το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι προγραμματισμένο να περάσει αυτές τις ασθένειες σε κάποια συγκεκριμένη ηλικία. Μπορεί να αρρωστήσει κάποιος από ιλαρά, ερυθρά ή παρωτίτιδα, ο οποίος βρίσκεται στη κοιλιά της μητέρας του όπως ομοίως μπορεί να αρρωστήσει και κάποιος υπερήλικας. Αν ήμαστε «προγραμματισμένοι» θα είχαμε και τα ανάλογα αντισώματα. Ο οργανισμός θα μπορέσει να φτιάξει αντισώματα για αυτούς τους ιούς, εφόσον φυσικά επιβιώσει. Αλλά ακόμη και να ζήσει ο ασθενής (με αντισώματα), σε αρκετές περιπτώσεις θα έχει κινδυνεύσει από μια σειρά επικίνδυνων επιπλοκών.

2ος ισχυρισμός

Με την παρέμβαση της εξαφάνισης αυτών των 5 λοιμωδών νοσημάτων έχουμε, αντί για νοσήματα που έχουν μια μικρή και οξεία εμφάνιση, εμφάνιση συστηματικών εσωτερικών παθήσεων όπως ο παιδικός διαβήτης, ο εσωτερικός διαβήτης, παθήσεις του αίματος (λευχαιμία), ρευματοειδής αρθρίτιδα κ.α.

Τι ισχύει

Η κα Γρίβα ισχυρίζεται πως, επειδή δεν αρρωσταίνουμε από τις ασθένειες αυτές πλέον, κινδυνεύουμε από άλλες παθήσεις όπως λευχαιμία, ρευματοειδής αρθρίτιδα κτλ. Η αοριστολογία και η ασάφεια του ισχυρισμού, μαζί με την χαρακτηριστική απουσία πηγών, τον καθιστά αυτομάτως άκυρο. Η «παρανόηση» της κας Γρίβα πηγάζει από την ελάχιστη αύξηση των περιπτώσεων παιδικής λευχαιμίας, από 13 περιστατικά/1.000.000 το 1975 σε 17/1.000.000 το 2005.

Αφενός όμως η αύξηση δεν είναι εξωπραγματική, αφετέρου έχει αποδοθεί σε περιβαλλοντικούς, γενετικούς και κληρονομικούς παράγοντες. Δεν υπάρχει καμία έρευνα που να τεκμηριώνει πως κάποια/ες ασθένειες και η μη νόσηση από αυτή/ές, σχετίζονται με οποιοδήποτε τρόπο με τη πρόκληση άλλων σοβαρών παθήσεων.

Ωστόσο υπάρχουν άπλετα στοιχεία που τεκμηριώνουν τη θετική επίδραση των εμβολιασμών στην καταπολέμηση αυτών των ιδιαίτερα σοβαρών νοσημάτων και είναι σκόπιμο να κάνουμε μια σύντομη αναφορά.

Τα δεδομένα που θα παρουσιαστούν αποτελούν ενδεικτική εικόνα από τις ΗΠΑ καθώς τα αντίστοιχα δεδομένα από Ελληνικούς φορείς δεν είναι τόσο εύκολα προσβάσιμα.

Παρωτίτιδα: Πριν ξεκινήσει το πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της νόσου το 1967 ο μέσος όρος καταγεγραμμένων περιπτώσεων ήταν περίπου 186,000 το χρόνο ενώ το Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων εικάζει πως οι πραγματικές (μη καταγεγραμμένες) περιπτώσεις ανέβαζαν αυτό το νούμερο κατά πολύ. Χάρη στο πρόγραμμα εμβολιασμού, λοιπόν, φτάσαμε στη σημερινή εποχή όπου οι περιπτώσεις κυμαίνονται από μερικές εκατοντάδες μέχρι περίπου 2000 περιπτώσεις το χρόνο. Συγκεκριμένα το 2012 ήταν συνολικά 229 περιπτώσεις. Συγκριτικά με την εποχή προ-εμβολιασμού έχει παρατηρηθεί 99% μείωση των περιπτώσεων παρωτίτιδας στις ΗΠΑ ενώ οι περιοδικές αυξήσεις έχουν άλλα αίτια όπως η πρόσφατη έξαρση του αντι-εμβολιαστικού κινήματος.

Ιλαρά: Αντίστοιχη, αν όχι πιο εντυπωσιακή, πορεία διανύσαμε με τη περίπτωση της ιλαράς. Πριν τη διάθεση του εμβολίου το 1963 στις ΗΠΑ, 3-4 εκατομμύρια άνθρωποι νοσούσαν κάθε χρόνο (σχεδόν όλα τα παιδιά μέχρι να φτάσουν τα 15) ενώ 400-500 άτομα πέθαιναν, 48,000 κατέληγαν στο νοσοκομείο και 4,000 εμφάνιζαν εγκεφαλίτιδα λόγω της νόσου.

Από την εισαγωγή του εμβολίου και μετά παρατηρούμε σταδιακή μείωση των περιπτώσεων φτάνοντας μέχρι σήμερα όπου οι περιπτώσεις ανά έτος είναι σε τόσο χαμηλά επίπεδα όπου η ασθένεια έχει πρακτικά εκλείψει.

Ερυθρά: Και εδώ η ιστορική αναδρομή έχει πολλά να μας πει για το αν η εξάλειψη ασθενειών μέσω του εμβολιασμού είναι καλή ή κακή ιδέα.

Πριν την έναρξη του εμβολιασμού για τη νόσο το 1969, οι ΗΠΑ βίωσαν μια τεραστίων διαστάσεων επιδημία τη περίοδο 1964-1965 με 12.5 εκατομμύρια ασθενείς. Απο αυτούς 11,000 έγγυες γυναίκες έχασαν τα παιδιά τους, 2,100 νεογέννητα απεβίωσαν και 20,000 μωρά γεννήθηκαν με σύνδρομο συγγενούς ερυθράς. Η συγγενής ερυθρά είναι ένα σύνδρομο κατά το οποίο ο ιός της ερυθράς περνάει απο τον πλακούντα στο έμβρυο και οδηγεί είτε στην αυτόματη αποβολή του εμβρύου ή στον πρόωρο τοκετό με συνοδευόμενες παρενέργειες όπως η κώφωση που αποτελεί τη συχνότερη και συχνά τη μόνη παρενέργεια. Άλλες συχνές παρενέργειες είναι καρδιακή δυσλειτουργία καθώς και βλάβες σε συκώτι και σπλήνα. Πολύ απλά πρόκειται για δυνητικά επικίνδυνη νόσο με σοβαρές προεκτάσεις και συνεπώς η παραίνεση να αφήσουμε το ανοσοποιητικό να κάνει τη δουλειά του ανενόχλητο είναι εξίσου επικίνδυνη ειδικά όταν γίνεται από γιατρούς.

Μετά την εισαγωγή του εμβολίου το 1969, όπως και με τις άλλες δυο νόσους, τα ποσοστά των περιπτώσεων ερυθράς έπεσαν κατακόρυφα και συγκεκριμένα το 2013 οι περιπτώσεις ερυθράς πλησίαζαν τις 12.

Σήμερα χορηγείται το τριπλό εμβόλιο MMR το οποίο παρέχει ανοσία και στις τρεις παραπάνω ασθένειες. Τα πρακτικά εκμηδενισμένα ποσοστά αυτών των ασθενειών στη συντριπτική πλειονότητα των χωρών του σύγχρονου Δυτικού κόσμου είναι κατά κύριο λόγο αποτέλεσμα της εφαρμογής αυτών των εμβολίων. Όπως είναι γνωστό, εγείρονται κατά καιρούς αβάσιμες εικασίες σχετικά με την ασφάλεια αυτών των εμβολίων, ωστόσο μετά από εξαντλητικούς ελέγχους από χιλιάδες έγκριτες επιστημονικές μελέτες δεν έχει βρεθεί κανένα βάσιμο στοιχείο που να επιβεβαιώνει τους εν λόγω ισχυρισμούς.

3ος ισχυρισμός

«Ένα παιδί από την ηλικία των 2 μηνών μέχρι την ηλικία των 6 χρόνων για να κάνει τα απολύτως απαραίτητα εμβόλια έχει κάνει 59 εμβολιασμούς και επειδή παράλληλα τα παιδάκια δεν έχουν οργανώσει το δικό τους αμυντικό σύστημα για να απαντήσουν στον ιό που μπαίνει, οι τελευταίες μελέτες λένε ότι πρέπει να γίνουν γενετικά μεταλλαγμένα εμβόλια».

Τι ισχύει

Στο clinicalpharmacist.gr, διαβάζουμε πως η θεώρηση αυτή είναι παντελώς λανθασμένη και φανερώνει, μεταξύ άλλων, πλήρη άγνοια βασικών αρχών ανοσολογίας. Καταρχάς, το ανοσοποιητικό σύστημα του νεογνού είναι ήδη αναπτυγμένο και λειτουργικό από την εμβρυική ζωή. Υπάρχουν, ασφαλώς, λειτουργικές διαφορές με το ανοσοποιητικό σύστημα του ενήλικα. Για παράδειγμα, παρότι το βρεφικό ανοσοποιητικό σύστημα παράγει όλες τις κυτταρικές σειρές των Τ-λευκοκυττάρων (Th1, Th2, κυττοτοξικά T-λευκοκύτταρα), τα B-κύτταρα είναι ανεπαρκή και παραμένουν έτσι μέχρι περίπου την ηλικία των 2 ετών. Έτσι, το βρεφικό ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά θαυμάσια έναντι πρωτεϊνικών αντιγόνων (που εμπλέκουν τα Τ-κύτταρα), αλλά όχι έναντι πολυσακχαριδικών αντιγόνων (που εμπλέκουν τα Β κύτταρα) και αυτός είναι ο λόγος που διηθητικές λοιμώξεις (πνευμονίες, μηνιγγίτιδες, βακτηριαιμίες) οφειλόμενες σε βακτήρια που περιβάλλονται από πολυσακχαριδική κάψα, όπως ο ορότυπος Β του αιμόφιλου της ινφλουένζας (ΗiB) και ο πνευμονιόκοκκος (S. pneumoniae) είναι πολύ σοβαρές και πολύ συχνά θανατηφόρες στα βρέφη. Οι Cohn και Langman συμπέραναν ότι το βρέφος έχει τη θεωρητική δυνατότητα να αντιμετωπίσει 1.000.000 αντιγόνα, επομένως μπορεί να ανταποκριθεί ανοσολογικά επαρκώς σε 10.000 εμβόλια ταυτόχρονα ή, διαφορετικά, η ταυτόχρονη χορήγηση 11 εμβολίων, απασχολεί μόλις το 0,1% των δυνατοτήτων του βρεφικού ανοσοποιητικού συστήματος.

4ος ισχυρισμός

“Παλαιότερα δεν νοσούσαν τα παιδιά. Πρέπει να δούμε την αναντιστοιχία του τότε με το τώρα”, ανέφερε επίσης, κάνοντας λόγω για «μοντέλα και τρομοκρατίες που μας επιβλήθηκαν και από κάτω έχουν μια πρόθεση από μεγάλα και κυρίαρχα κέντρα, δημιουργίας βαριών και πολυδάπανων ασθενειών». «Τα εμβόλια καταστέλλουν θεραπευτικές πράξεις. Οι επιδημίες που περάσαμε όλοι όσοι έχουμε κάποια ηλικία. Εγώ δεν ξέρω κανένα θύμα από την παιδική ηλικία μου. Παρόλα αυτά έχουμε τα μη μεταδιδόμενα νοσήματα που προανέφερα. Αυτό που λένε για την έξαρση, για μένα δεν ισχύει. Αυτές είναι ατομικές αντιδράσεις του οργανισμού.»

Τι ισχύει

Είναι αλήθεια ότι παλιότερα δεν νοσούσαν τα παιδιά; Ας δούμε μερικά ενδεικτικά δημοσιεύματα όπου περιγράφονται επιδημικά ξεσπάσματα στη χώρα μας, συνοδευόμενα από θανάτους παιδιών:

Ας δούμε μερικά αριθμητικά στοιχεία για τον αριθμό των κρουσμάτων ιογενών ασθενειών και της δραστικής μειώσής τους μέσω εμβολίων.

Ερυθρά

Παρωτίτιδα

Ιλαρά

H ουσιαστική εκμηδένιση αυτών των ασθενειών, εξαιτίας των εμβολίων, καταρρίπτει πανηγυρικά τον ισχυρισμό της κας Γρίβα πως «παλαιότερα δεν νοσούσαν τα παιδιά». Αξίζει να αναφερθεί επίσης πως σε υπανάπτυκτες και αναπτυσσόμενες χώρες, που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη χορήγηση εμβολίων, οι συγκεκριμένες ασθένειες κυριολεκτικά θερίζουν. Μόνο από την ιλαρά χάνονται περίπου 130.000 ζωές ετησίως, κυρίως μικρά παιδιά. Στον αντίποδα, περίπου 20,3 εκατομμύρια ζωές έχουν σωθεί το διάστημα 2000-2015, εξαιτίας του εμβολίου για την ιλαρά.

Η κα Γρίβα μας λέει ότι «Εγώ δεν ξέρω κανένα θύμα από την παιδική ηλικία μου«. Πέρα από τα άρθρα εφημερίδων που παραθέσαμε πιο πάνω, κατά τη δεκαετία του ’50, αναφέρονταν στην Ελλάδα 400.000 κρούσματα μολυσματικών νόσων/έτος. Το 2006, αυτός ο αριθμός έπεσε στα 2.000.

Πηγή: Η διαχρονική εξέλιξη των λοιμωδών νοσημάτων στην Ελλάδα & METADOTIKA_TELIKO (1)

Στην Ελλάδα η τελευταία επιδημία ευλογιάς εμφανίστηκε το 1951 στην Μάνδρα Αττικής ενώ ο εμβολιασμός σταμάτησε το 1980 λόγω της παγκόσμιας εξάλειψης του ιού, χάρη στον συστηματικό εμβολιασμό ακόμη και σε τριτοκοσμικές χώρες με πρακτικά ανύπαρκτες συνθήκες υγιεινής. Από το 1970 εμφανίστηκαν μόνο σποραδικά και μεμονωμένα κρούσματα πολιομυελίτιδας που αφορούσαν ανεμβολίαστα παιδιά. Η χώρα μας ανακηρύχθηκε ως «περιοχή ελεύθερη από πολιομυελίτιδα» τον Ιούνιο του 2002, μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη, σαν αποτέλεσμα του συστηματικού εμβολιασμού και της ενισχυμένης επιδημιολογικής επιτήρησης της πολιομυελίτιδας.

Η Ελλάδα τον 19ο αιώνα γίνεται ανεξάρτητο κράτος αλλά η μάστιγα των επιδημιών συνεχίζεται διότι η φτώχεια, η πείνα και οι συνεχείς πόλεμοι που προηγήθηκαν δεν την επέτρεψαν να ορθοποδήσει. Η θνησιμότητα της παιδικής ηλικίας κατά την εξεταζόμενη περίοδο ήταν υψηλή, όπως γράφουν και οι ιατροί συγγραφείς: ο Αναστάσιος
Γεωργιάδης το 1810 σημειώνει, παραθέτοντας και τη σχετική ευρωπαϊκή βιβλιογραφία της εποχής, ότι το είκοσι πέντε τοις εκατό των γεννηθέντων βρεφών αποθνήσκει μέχρι το πρώτο έτος της ηλικίας και το ποσοστό
αυξάνεται στο 50% μέχρι της ηλικίας των δέκα ετών. Επίσης ο Ιωάννης Ολύμπιος μνημονεύει ότι το 50% των παιδιών αποθνήσκει κατά τα δέκα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Στη θνησιμότητα αυτή της παιδικής ηλικίας σημαντικό ποσοστό είχαν τα λοιμώδη νοσήματα, που μνημονεύονται στη συνέχεια: ευλογιά, ιλαρά,
οστρακιά, διφθερίτις και κοκκύτης.

Πηγή: Οι επιδημίες στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα και τρόποι αντιμετώπισής τους.

Είναι προφανές πως ασθένειες που σήμερα θεωρούνται «ξεχασμένες», κυριολεκτικά θέριζαν ζωές πριν μερικές δεκαετίες στην Ελλάδα.

5ος ισχυρισμός

«το σώμα μας είναι φτιαγμένο για να τρώει καρπούς, βλαστούς, φρούτα και λαχανικά και όταν αυτό καταστρατηγείται με βιομηχανοποιημένες τροφές, όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τυποποιημένες τροφές, δεν έχουν δομή και ταυτότητα που μπορεί ο οργανισμός να την αναγνωρίζει και να τη διασπά… Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει παρέμβαση στην τροφή και όλα αυτά καταλήγουν στην εμφάνιση χρόνιων γεροντικών νοσημάτων στα παιδιά… Εμείς έχουμε σε αφθονία φρούτα και λαχανικά. Επειδή τα παιδιά δεν μπορούν πλέον να τρώνε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, εμφανίζουν κακοήθειες. Είναι μια επαναδιαπραγμάτευση του πως θέλουμε να ζήσουμε. Μέσω των μεθοδεύσεων εξαπλώνονται θεωρίες. Θα μας εξωθήσουν στα κοινωνικά φαινόμενα μεγάλων τραγωδιών, να καταγγέλλει ο γείτονας τον γείτονα, επειδή έχει διαφορετική άποψη. Στην Ευρώπη και στην Αυστρία τουλάχιστον, ο εμβολιασμός είναι προτεινόμενος και όχι επιβαλλόμενος».

Τι ισχύει

Καλώς ή κακώς, ο άνθρωπος δεν είναι «φτιαγμένος» για να τρώει μόνο καρπούς, βλαστούς, φρούτα και λαχανικά. Όπως προκύπτει από μια πρόσφατη μελέτη στο Nature, όχι μόνο η επεξεργασία και η κατανάλωση κρέατος ήρθε ως φυσική «εξέλιξη» στον άνθρωπο αλλά είναι τελείως πιθανό ότι χωρίς μια διατροφή που περιλάμβανε γενναίες ποσότητες ζωικής πρωτεΐνης δεν θα γινόταν καν ανθρώπινος, τουλάχιστον όχι σύγχρονος, ευφυής Homo Sapiens.

Ήταν περίπου 2.6 εκατομμύρια χρόνια πριν όταν το κρέας έγινε για πρώτη φορά ένα σημαντικό μέρος της προ-ανθρώπινης διατροφής και αν ο Αυστραλοπίθηκος ήταν εύκολο να είναι χορτοφάγος, αναγκάστηκε να γευτεί κρέας για να έχει πρόσβαση σε μια πηγή πλούσια σε θερμίδες. Από εκείνο το σημείο και έπειτα, η δίαιτα των ανθρωπιδών και των ανθρώπων βασιζόταν σε έναν συνδυασμό φυτικών και ζωικών τροφών. Αξίζει να αναφερθεί μάλιστα πως σύμφωνα με άλλη έρευνα, η δυνατότητα του σύγχρονου ανθρώπου να εναλλάσσει τις διατροφικές του συνήθειες μεταξύ ζωικών και φυτικών τροφών πιθανότατα του έδωσε το πλεονέκτημα να κυριαρχήσει έναντι του Νεάντερταλ.

Δυστυχώς ο άνθρωπος είναι «προγραμματισμένος» να καταναλώνει και ζωική πρωτεΐνη. Και λέμε δυστυχώς, διότι το αποτύπωμα της βιομηχανίας κρέατος και γάλακτος στο περιβάλλον είναι τεράστιο, πέρα από το ηθικό ζήτημα της θανάτωσης δισεκατομμυρίων ζώων για τις ανάγκες του ανθρώπου, κάτι που ίσως λυθεί με την έλευση σε λίγα χρόνια του πολυαναμενόμενου τεχνητού κρέατος.

Φυσικά υπάρχουν πολλές (βλέπε China Study) και δικαιολογημένες αιτιάσεις ενάντια στα κατεργασμένα ζωικά προϊόντα, η κατανάλωση των οποίων συνδέεται με καρδιαγγειακές παθήσεις και διάφορες μορφές καρκίνου. O ισχυρισμός της κας Γρίβα όμως ότι οι σύγχρονες διατροφικές συνθήκες των παιδιών (δεν μιλάμε για παιδιά που τρέφονται αποκλειστικά με junk food, αλλά για αυτά που ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή) προκαλούν σοβαρές ασθένειες, είναι το λιγότερο ανυπόστατος. Ειδικά όσον αφορά το γάλα, οι ισχυρισμοί για τις «επιπτώσεις» του (πχ ότι προκαλεί αυτισμό), έχουν καταρριφθεί μέσα από σχετικές έρευνες.

«Στην Ευρώπη και στην Αυστρία τουλάχιστον, ο εμβολιασμός είναι προτεινόμενος και όχι επιβαλλόμενος». Ανεδαφικός ισχυρισμός. Ορισμένες χώρες (πχ Σλοβενία), έχουν θεσπίσει προ πολλού αυστηρούς κανόνες για τους εμβολιασμούς. Τα πρόσφατα ξεσπάσματα ιλαράς, οδήγησαν άλλες χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Γερμανία, στη λήψη δραστικών μέτρων για να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη. Στις ΗΠΑ, τα παιδιά δεν μπορούν να πάνε σχολείο αν δεν είναι εμβολιασμένα (εξαιρούνται οι περιπτώσεις ιατρικής αντένδειξης). Στην Αυστραλία, έχουν θεσπιστεί οικονομικά αντικίνητρα για τους αντιεμβολιαστές (πχ περικοπές επιδομάτων).

Ποια είναι η κα Γρίβα;

Όπως βλέπουμε από το βιογραφικό της, η κα Αλεξάνδρα Ευθυμιάδου Γρίβα αποφάσισε σε κάποια στιγμή της ζωής της να συνδυάσει την ιατρική με την ψευδοεπιστήμη.

Είναι αλήθεια πως πολλά από τα σύγχρονα φάρμακα, βασίζονται σε φυτά. Θα πρέπει ωστόσο να διαχωρίσουμε τη φαρμακολογία, που βασίζεται σε φυτά, από την ψευδοεπιστημονική προσέγγιση της φυτοθεραπείας και της βοτανοθεραπείας.

Σε μια μεγάλη έρευνα του 2010 για τις συνηθέστερες 1000 φυτικές ενώσεις που χρησιμοποιούνται στην φυτοθεραπεία, μόνο για 156 υπήρχαν κλινικές δοκιμές. Έχουν αναφερθεί προκλινικές μελέτες για περίπου το ήμισυ αυτών των φυτών, ενώ το 12% εξ αυτών, αν και είναι διαθέσιμα στη δυτική αγορά, δεν είχε σημαντικές μελέτες για την αποτελεσματικότητά τους. Βρέθηκαν μάλιστα ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία ότι κάποιες ενώσεις είναι τοξικές ή αλλεργιογόνες, επομένως η χρήση τους πρέπει να αποθαρρύνεται ή να απαγορεύεται. Υπάρχουν ωστόσο κάποια φυτά που έχουν αποδεδειγμένες θεραπευτικές ιδιότητες (πχ Althaea officinalis, Calendula officinalis, Centella asiatica, Echinacea purpurea, Passiflora incarnata, Punica granatum, Vaccinium macrocarpon, Vaccinium myrtillus και Valeriana officinalis).

Το 2015, το υπουργείο Υγείας της Αυστραλιανής Κυβέρνησης δημοσίευσε τα αποτελέσματα μιας ανασκόπησης των εναλλακτικών θεραπειών που επεδίωκαν να προσδιορίσουν εάν κάποιες ήταν κατάλληλες για ασφαλιστική κάλυψη. Η βοτανοθεραπεία – φυτοθεραπεία ήταν μια από τις 17 που αξιολογήθηκαν για τα οποία δεν βρέθηκαν σαφείς ενδείξεις αποτελεσματικότητας.

Σύμφωνα με το Cancer Research UK, «Δεν υπάρχουν επί του παρόντος ισχυρές ενδείξεις από μελέτες στους ανθρώπους ότι τα βότανα μπορούν να αποτρέψουν ή να θεραπεύσουν τον καρκίνο«.

Καθορίζοντας τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των φυτικών προϊόντων, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων παρέχει κριτήρια αξιολόγησης και ταξινόμησης της ποιότητας της κλινικής έρευνας πάνω σε φυτικά προϊόντα.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Εθνικό Κέντρο Συμπληρωματικής και Ολοκληρωμένης Υγείας,  παρέχει ενημερωτικά δελτία αξιολόγησης της ασφάλειας για τις φυτικές ενώσεις, των πιθανών οφελών και των παρενεργειών πολλών φυτικών πηγών και διατηρεί μητρώο κλινικής έρευνας για φυτικά προϊόντα.

O λόγος που αναφέρουμε όλα τα ανωτέρω είναι διότι οι φυτοθεραπευτές –
βοτανοθεραπευτές, συνήθως μπαίνουν κάτω από την ομπρέλα της νατουροπαθητικής και τις εναλλακτικής «ιατρικής».

Συμπεράσματα

Από τα στοιχεία που παραθέσαμε, προκύπτει πως οι αιτιάσεις της παθολόγου Αλεξάνδρας Ευθυμιάδου Γρίβα είναι παντελώς ανυπόστατες. Οι ισχυρισμοί που παραθέτει για τα εμβόλια όχι μόνο δεν συνοδεύονται από ανάλογες αποδείξεις αλλά καταρρίπτονται «πανηγυρικά» μέσω των δεδομένων που παραθέτουμε.

Θάνος Επαχτίτης – Στάμος Αρχοντής – Θοδωρής Δανιηλίδης