Οι Έλληνες δηλώνουν την χαμηλότερη εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ διεθνώς

Όπως πρόσφατα γνωστοποίησε το jodi.graphics, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση Global Attitudes Survey 2017 του διακεκριμένου think tank Pew Research, οι Έλληνες δηλώνουν την χαμηλότερη εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ και από τις 38 διηπειρωτικές χώρες που εξετάστηκαν.

Η χώρα μας παρουσιάζει το χαμηλότερο ποσοστό ατόμων που συμφωνούν και με τις 4 σχετικές ερωτήσεις που έγιναν, και συγκεκριμένα:

Ποσοστό που πιστεύει ότι τα ΜΜΕ κάνουν πολύ ή σε κάποιο βαθμό καλή δουλειά στην παρουσίαση:

• Πολιτικών θεμάτων: 18%
• Ειδήσεων για κυβερνητικούς ηγέτες και αξιωματούχους: 25%
• Ειδήσεων με ακρίβεια: 22%
• Των πιο σημαντικών γεγονότων: 42%

Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι οι παραπάνω απόψεις δεν σημαίνει ότι αντιπροσωπεύουν και την αντικειμενική πραγματικότητα με υψηλή ακρίβεια.

Για παράδειγμα, παρατηρούμε ότι οι 3 χώρες που φέρουν την μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην παρουσίαση των νέων με ακρίβεια είναι κατά σειρά η Τανζανία (93%), οι Φιλιππίνες (86%) και η Ινδονησία (85%), ενώ χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία φέρουν δείκτες 75% και 82%.

Όπως άλλωστε έχουμε δει και στο παρελθόν, περίπου το 30% των πολιτών της χώρας μας πίστευαν ότι η θεραπεία για τον καρκίνο έχει βρεθεί αλλά αποκρύπτεται το 2017, ενώ το 29% πίστευε ότι τα ίχνη των αεροπλάνων στον ουρανό είναι «αέρια ψεκασμού» στις αρχές του 2018, απόψεις των οποίων την ανεδαφικότητα έχουμε καταδείξει πολύπλευρα:

Για να διαπιστώσουμε προκαταρκτικά ποια μπορεί να είναι η αντικειμενική αξιοπιστία των απόψεων, τοποθετήσαμε τις απαντήσεις των πολιτών αναφορικά με την εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ για πολιτικά θέματα, σε αντιδιαστολή με τον Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου 2018 των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, τον πλέον αναγνωρισμένο διεθνώς [μεθοδολογία][πηγή δεδομένων].

Συνοπτικά, ο δείκτης βασίζεται σε 6 πυλώνες: πλουραλισμός, ανεξαρτησία των ΜΜΕ, περιβάλλον και αυτολογοκρισία, νομικό πλαίσιο, υποδομές, παρενοχλήσεις-βία δημοσιογράφων. Μεγαλύτερες τιμές του δείκτη δηλώνουν μικρότερη ελευθερία του τύπου.

Διαπιστώσαμε ότι δεν υπάρχει στατιστικά σημαντικός συσχετισμός μεταξύ των δυο δεικτών, παρότι ο μέσος όρος  της τάσης ήταν ο μη αναμενόμενος: περισσότερη ελευθερία του τύπου συσχετιζόταν ελαφρώς με μικρότερη εμπιστοσύνη των πολιτών στα ΜΜΕ (συσχετισμός r = 11%, σημαντικότητα αποτελεσμάτων p = 48% – για σχετική σιγουριά απαιτείται 5%).

Παρατηρούμε πάντως ότι η σχέση τείνει να είναι η αναμενόμενη για τις δυτικές χώρες, ενώ το αντίστροφο ισχύει για τις περισσότερες μη δυτικές.

Ωστόσο, ταυτόχρονα αξίζει να σημειωθεί ότι στον Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου 2018, η Ελλάδα βρίσκεται στην 74η θέση από 180 χώρες. Πρόκειται για την χαμηλότερη θέση στην ΕΕ, η οποία βρίσκεται χαμηλότερα απ’ αυτή χωρών όπως η Μογγολία (71η θέση).

Συμπερασματικά, παρότι τα ελληνικά ΜΜΕ δεν είναι τα πιο αναξιόπιστα σε διεθνές επίπεδο, είναι από τα πιο αναξιόπιστα σε επίπεδο ΕΕ, παρουσιάζοντας σοβαρά προβλήματα στην ορθή λειτουργία τους. Ως ένα βαθμό, αυτό αντικατοπτρίζεται στον βαθύ κλονισμό της εμπιστοσύνης ως προς αυτά που δηλώνουν οι πολίτες, το οποίο θα έπρεπε να ηχήσει ως καμπανάκι κινδύνου για τους επαγγελματίες δημοσιογράφους, τους κρατικούς και κυβερνητικούς θεσμούς.