Πυρκαγιές: Ένας πρώτος απολογισμός μιντιακού κανιβαλισμού και fake news

Από τις πρώτες στιγμές που άρχισε να γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της τραγωδίας από τις πυρκαγιές που έπληξαν την Αττική, δεν ήταν λίγοι αυτοί που για λόγους κλικοθηρίας, πολιτικής και θρησκευτικής εκμετάλλευσης, καθώς και προσωπικής προβολής, προέβησαν σε “κανιβαλισμό” του τραγικού περιστατικού που έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 80 ανθρώπους. Παρακάτω θα δούμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα.

1η περίπτωση: Αν δεν θα είχαμε «στραβώσει» με τον Πούτιν θα μας το είχε στείλει;
Πρόκειται για δημοσίευμα με αρχική πηγή προέλευσης το makeleio.gr, σύμφωνα με το οποίο, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, θα έστελνε στην Ελλάδα το βαρύ πυροσβεστικό αεροσκάφος Be-200 για να συνδράμει το έργο της πυρόσβεσης, αλλά δε το έκανε διότι έχει «στραβώσει» με το πρόσφατο διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ Αθήνας-Μόσχας.

Όπως όμως μεταδίδει το Ria Novosti, το Sputnik Greece και σχεδόν το σύνολο των ρωσικών ΜΜΕ, ο Πούτιν απέστειλε τηλεγράφημα στο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και το Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, στο οποίο αφού εκφράζει τα συλλυπητήρια του για τη τραγωδία, τόνισε ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να παρέχει την απαραίτητη βοήθεια προκειμένου η Ελλάδα να ξεπεράσει αυτή τη δύσκολη κατάσταση. Περισσότερα εδώ.

2η περίπτωση: Φωτογραφίες που δεν έχουν καμιά σχέση με την Ελλάδα
Όπως σε όλες τις μεγάλες καταστροφές, εμφανίστηκαν φωτογραφίες στα social media που δεν έχουν καμιά σχέση με τις φωτιές στην Ελλάδα.

Οι εικόνες αυτές κοινοποιήθηκαν χιλιάδες φορές. Η ανάλυση της προέλευσής τους εδώ.

3η περίπτωση: Ξένοι πράκτορες έκαψαν την Ελλάδα
Πριν ακόμη σβήσουν οι φλόγες των πυρκαγιών και καταμετρηθούν οι νεκροί, κυκλοφόρησαν ισχυρισμοί ή υπαινιγμοί πως ξένοι πράκτορες έκαψαν την Ελλάδα.

Για «ασύμμετρο φαινόμενο» έκανε λόγο, λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 23/7, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, δήλωση που παραπέμπει σε “ασύμμετρη απειλή,” δηλαδή δράση τρίτων εις βάρος της χώρας με τη χρήση ανορθόδοξων και μη συμβατικών μέσων (πχ δολιοφθορές εν καιρό ειρήνης).

Τη στιγμή που δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη έρευνες για τα αίτια της πυρκαγιάς, είναι απόλυτα αυθαίρετο αυτή να αποδίδεται σε “ξένους πράκτορες” και “ασύμμετρες απειλές.” Λίγες ώρες αργότερα, ο Πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, επιχείρησε να διευκρινίσει πως μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις για υποβολιμιαίες ενέργειες.

Οι φωτιές είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, αλλά η ξηρασία και ο πρόσφατος καύσωνας με θερμοκρασίες 38 βαθμών Κελσίου, σε συνδυασμό με ανέμους ταχύτητας 80 χιλιομέτρων την ώρα, ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη πρόσφατη καταστροφή που έχει αφήσει πίσω της 80 επιβεβαιωμένους νεκρούς.
Περισσοτερα στην Πτηση & Διαστημα.
Σύμφωνα μάλιστα με το διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), καθηγητή Αστρονομίας του ΑΠΘ, Μανώλης Πλειώνη, “Οι άνεμοι ήταν θυελλώδεις. Ο μέσος άνεμος ήταν περίπου στα 65 χιλιόμετρα την ώρα -δεν μετράμε στο έδαφος σε μποφόρ, αλλά η αντιστοιχία θα ήταν 7 μποφόρ κατά μέσο όρο- όμως, το χαρακτηριστικό που είχαν αυτοί οι άνεμοι ήταν ότι είχαν πάρα πολλές ριπές, δυνατές ριπές που φτάνανε μέχρι τα 120 χιλιόμετρα –η αντιστοιχία σε μποφόρ είναι 12. Οι ριπές είναι στιγμιαίες, αλλά είναι αυτές που κάνουν και τη ζημιά, αυτές που δημιουργούν συνθήκες εξάπλωσης”

4η περίπτωση: Θεωρίες συνωμοσίας
Κάποιοι για λόγους κλικοθηρίας και like-farming, δε δίστασαν να διατυπώσουν εξωφρενικές θεωρίες συνωμοσίας οι οποίες είναι αστείες με βάση τα δεδομένα που παραθέσαμε πιο πάνω.

5η περίπτωση: Εμπρησμός στα Γεράνεια για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων βωξίτη
Αναρτήσεις στο Facebook με χιλιάδες κοινοποιήσεις και άρθρα, ισχυρίζονται πως οι φωτιές στα Γεράνεια Όρη στη Κινέτα, ήταν αποτέλεσμα εμπρησμού για να επιτραπεί η εκμετάλλευση κοιτασμάτων βωξίτη από ιδιωτική εταιρία.

Οι ισχυρισμοί περιστρέφονται γύρω από την εταιρία “ΔΕΛΦΟΙ-ΔΙΣΤΟΜΟΝ ΑΜΕ” (όμιλος Μυτιληναίου). Εκτός του γεγονότος πως τα Γεράνεια Όρη ανακηρύχθηκαν προστατευόμενη περιοχή δίκτυο NATURA 2000, μόλις πέρυσι, υπήρξε αρνητική απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής, στο αίτημα αδειοδότησης, της Ανώνυμης Μεταλλευτικής Εταιρείας ΔΕΛΦΟΙ – ΔΙΣΤΟΜΟΝ Α.Μ.Ε, για έρευνα σε έκταση 50.000 στρ. στα Γεράνεια Ορη, με απώτερο σκοπό την εξόρυξη βωξίτη.

Επιπλέον
Σύμφωνα με το Άρθρο 117, παρ. 3 του Ελληνικού Συντάγματος: “Δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώθηκαν ή αποψιλώνονται δεν αποβάλλουν για το λόγο αυτό το χαρακτήρα που είχαν πριν καταστραφούν, κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και αποκλείεται να διατεθούν για άλλο προορισμό.”

Πηγή εικόνας: dasarxeio.com

Εγκύκλιος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με ημερομηνία 30/8/2017, καθορίζει με ακόμη μεγαλύτερη σαφήνεια τις ενέργειες που ακολουθούνται μετά από πυρκαγιά στις εκτάσεις και προβλέπει εντατικοποίηση των ελέγχων σε καμένες εκτάσεις και άμεσες ενέργειες αποκατάστασης είτε με φυσικό τρόπο, είτε με αναδάσωση.

Από τα ανωτέρω γίνεται κατανοητό πως ο εμπρησμός μιας έκτασης, δυσκολεύει παρά διευκολύνει την εκμετάλλευση από επιτήδειους σε δεύτερο χρόνο.

6η περίπτωση: Θρησκευτική εκμετάλλευση
Αλγεινή εντύπωση προκάλεσε η ανάρτηση στο προσωπικό ιστολόγιο του  Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβροσιου, όπου αποδίδει τη καταστροφή στην “οργή του Θεού” εξαιτίας της “αθεϊας του ΣΥΡΙΖΑ.”

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι απόψεις Αμβροσίου, αποδοκιμάστηκαν από τη κοινή γνώμη και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο.

Επίλογος
Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο από τα fake news που κυκλοφόρησαν στη χώρα μας αυτές τις ημέρες, εκμεταλλευόμενα τη τραγωδία των πυρκαγιών. Σίγουρα δεν είναι τα μόνα και σίγουρα δεν είναι τα τελευταία.